انجمن ایرانی روابط بین الملل
پژوهش های روابط بین الملل
2251-8444
2981-006X
11
3
2021
10
23
نگاه چینی به دانش روابط بینالملل: چارچوبی برای تغییر نظم جهانی
7
30
FA
بهنام
وکیلی
دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه خوارزمی تهران
behnamvakili91@gmail.com
ارسلان
قربانی شیخ نشین
1111111111111111
استاد گروه روابط بین الملل دانشگاه خوارزمی تهران
arsalangh@yahoo.com
سعید
میرترابی
0000-0003-3697-2672
عضور هیات علمی گروه روابط بین الملل دانشگاه خوارزمی
saeedmirtorabi@gmail.com
10.22034/irr.2021.144714
در کنار رشد اقتصادی و افزایش میزان کنشگری پکن در عرصه سیاست جهانی، یکی از جنبههای جذاب چشمگیر قدرت پکن در شرایط کنونی که میتواند ماهیت خیزش قدرت چین و مسالمتآمیز بودن آن را از منظری متفاوت تبیین کند، بسط و توسعه نظریههای چینی روابط بینالملل است. این مقاله با هدف کشف رابطه عمیق میان نظریههای نوپای چینی در حوزه مطالعات روابط بینالملل و تحکیم موقعیت این کشور در سیاست جهانی، در تلاش است با بهرهگیری از روش توصیفی-تحلیلی به این پرسش پاسخ دهد که اندیشمندان چینی چگونه و برای دستیابی به چه هدفی سعی در جدا شدن از گفتمان مسلط غربی و خلق نظریههای بومی دارند؟ در مقام پاسخ به این پرسش، استدلال اصلی با اتکا به مطالعات رندال کالینز پیرامون خلاقیت فکری بر این منطق استوار است که اندیشمندان چینی در تلاش هستند با اتکا به ایدئولوژی ملی و اصول برجسته فرهنگ باستانی، ضمن مشخص کردن تمایز میان خود و اندیشههای غربی، مدل مستقلی از نظم بینالمللی را با هدف تثبیت موقعیت هژمونیک پکن ایجاد کنند. یافتههای پژوهش نشان میدهد که روند تکوین و پویای مکتب چینی روابط بینالملل، تحت اهداف سیاسی گسترده و فراتر از یک پیوند عقلانی بین وقایع خارجی و نظریهپردازی است.
چین,نظریههای روابط بینالملل,نظم جهانی,سیستم تیانشیا
https://www.iisajournals.ir/article_144714.html
https://www.iisajournals.ir/article_144714_537ce23528e4963e16900872a45ed9b3.pdf
انجمن ایرانی روابط بین الملل
پژوهش های روابط بین الملل
2251-8444
2981-006X
11
3
2021
10
23
واکاوی تأثیر ظهور داعش بر وضعیت اقتصاد انرژی در سوریه و اسرائیل
31
68
FA
مهدی
محمدیان
دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران
kean9340@gmail.com
حجت
مهکویی
0000-0002-7085-1834
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد نجف اباد
hojat_59_m@yahoo.com
سارا
فلاحی
دانشگاه آزاد واحد ایلام
arta_tirdad2000@yahoo.com
یوسف
زین العابدین عموقین
گروه جغرافیای سیاسی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران
y.zeinolabedin@gimal.com
10.22034/irr.2021.299628.2027
داعش (ISIS) گروه تروریستی است که به لحاظ اعتقادی در زمره سلفی جهاد تکفیری قرار می گیرد و دارای عقاید خشک و تفسیر سطحی از مبانی دینی است. ریشه شکل گیری داعش به بعد از حملات آمریکا به عراق در سال 2003 باز می گردد و فعالیت آن با تشکیل جماعات التوحید و الجهاد به رهبری ابومصعب زرقاوی (2006 – 2004) آغاز و به مرور با بیعت زرقاوی با بن لادن، نام این سازمان به القاعده عراق یا القاعده فی بلاد الرافدین تبدیل گشت. این گروه در غرب آسیا و در حوضه لوانت و مرزهای شرقی دریای مدیترانه باعث ایجاد چالشهای اساسی گردید. در این مقاله با هدف واکاوی ظهور داعش بر وضعیت اقتصاد انرژی سوریه و اسرائیل، پرداخته شده است. پرسش اصلی مطرح شده این است که ظهور داعش بر وضعیت اقتصاد انرژی سوریه و اسرائیل چه تأثیراتی داشته است؟ روش تحقیق کیفی و ماهیت روش توصیفی-تحلیلی با ابزار گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و سایتهای اینترنتی انجام گردیده است. نتایج یافتههای تحقیق نشان می دهند که اقتصاد سوریه در دوران حضور داعش در این کشور آسیب جدی دیده است و به ویژه در حوزه انرژی با خسرانهایی مواجه گردیده است ولی اسرائیل با توجه به همجواری با سوریه و نزدیک بودن داعش به مرزهایش، از نظر اقتصادی نه تنها با چالش مواجه نبوده است بلکه اقتصاد انرژی آن با تحولات مثبت و روند افزایشی در صادرات همراه بوده است.
داعش,وضعیت اقتصادی,اقتصاد انرژی,سوریه,اسرائیل
https://www.iisajournals.ir/article_141469.html
https://www.iisajournals.ir/article_141469_9e65c0ef5c2a8f9113e84520835636b1.pdf
انجمن ایرانی روابط بین الملل
پژوهش های روابط بین الملل
2251-8444
2981-006X
11
3
2021
10
23
جنبش جوچه، یک بستر و دو برسازگی
69
94
FA
محمدحسین
اسماعیلی سنگری
0000-0001-9031-959X
دانشگاه گیلان انسانی،گروه علوم سیاسی
sangariam2004@yahoo.com
10.22034/irr.2022.297328.2017
جنبشهای اجتماعی همواره دامنه تغییرات را در ساختار دولت- ملت سرعت میبخشند. در شرایطی که جنبشهای اجتماعی توسط رهبران ایدئولوژیک تدبیر شوند چگونه هویتی را ساختاربندی مینمایند. این دغدغه در فرایند جنبش جوچه در کره شمالی همواره مطرح بوده است. پس از پایان جنگ جهانی دوم تاکنون (2021. م) اقدامات انقلابی خانواده کیم ایل سونگ و دولت کره شمالی جهت پیشرفت کشور و متمایز شدن درصحنه بینالمللی در چارچوب جنبش جوچه طراحیشده است. پرسش اساسی این است جنبش جوچه بهمنزله عنصر هویتساز دولت- مردم کره شمالی چگونه دستاورد و ماهیتی را رقمزده است؟ روش پژوهش این مقاله از نوع بنیادی نظری و در شیوه نگرش توصیفی- تحلیلی است. در جمعآوری اطلاعات از روش کتابخانهای، اسنادی، اینترنتی استفادهشده است. فرضیه پژوهشِ حاضر این جواب را با رهیافت نظری سازه انگاری آزمون نموده است که تدابیر رهبران ایدئولوژیک جنبش جوچه در طی بیش از چهار دهه فعالیت دو برسازگی را بر قامت کره شمالی هویتسازی نموده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد جنبش جوچه که در ابتدا بر خوداتکایی و خودبسندگی ملی هویتسازی مینمود براثر اقتدارگرایی داخلی و ناکارآمدی کارگزاران، همکاری دوفاکتو و موقت و شکننده با جامعه جهانی و با دولتهای پسامدرن و قدرتهای جهانی در عرصه بینالمللی نهایتاً تغییر ماهیت داده و بافتارِ جنبش جوچه دچار تغییر ماهوی گشته است. درنتیجه با اتخاذ سیاست سانگون دچار تجدیدنظر غیرارادی و پُرفشار خارجی و بینالمللی شده است. این فرایند موجب شده است تا در عرصههای: اقتصاد، سیاست، روابط بینالملل، فرهنگ در حالتی از جمود وانزوا فرو رفته و در بنبست امنیتی قرار گیرد.
"برسازگی","جنبش اجتماعی","جوچه","کره شمالی","هویت"
https://www.iisajournals.ir/article_143084.html
https://www.iisajournals.ir/article_143084_e07c49bccb7958273d3feb1368f4293b.pdf
انجمن ایرانی روابط بین الملل
پژوهش های روابط بین الملل
2251-8444
2981-006X
11
3
2021
10
23
نفوذ چین در پرتو نقش امنیتی آمریکا در حوزه خلیج فارس
95
118
FA
غفار
زارعی
0000-0002-0521-2470
گروه علوم سیاسی،واحد لامرد،دانشگاه آزاد اسلامی
ghafarzarei@yahoo.com
محمد
احمدی نیا
گروه علوم سیاسی،واحد لامرد،دانشگاه آزاد اسلامی،لامرد،ایران.
mohammad.ahmadinia96@yahoo.com
علی محمد
حقیقی
گروه علوم سیاسی،واحد لامرد،دانشگاه آزاد اسلامی،لامرد،ایران.
a.m.haghighi@yahoo.com
10.22034/irr.2022.297021.2012
برداشتها در خصوص تمایل ایالات متحده به خروج از خلیج فارس با این پرسش همراه است که خلاء قدرت احتمالی ناشی از این رویداد را قدرتهای نوظهوری همچون چین و روسیه پر خواهند کرد؟ مقاله حاضر بهطور مشخص بهدنبال پاسخی مناسب برای این پرسش برآمده است که «آیا افزایش علایق اقتصادی چین در خلیج فارس به اتخاذ سیاست امنیتی فعال از سوی پکن در این منطقه منجر خواهد شد؟ و چرا؟» بر پایه فرضیه مقاله «از آنجاکه ورود به چالشهای پیچیده امنیتی خلیج فارس در تضاد با سیاست پکن مبنی استفاده حداکثری از ظرفیتهای تجاری در جهت ارتقای اهداف راهبردی ملی قرار دارد، دیپلماسی اقتصادی چین در خلیج فارس در کوتاهمدت یا میانمدت به اتخاذ سیاست امنیتی فعال این کشور در منطقه منجر نخواهد شد.» یافتههای مقاله که با روششناسی استنتاجی ذیل نظریه پوشش راهبردی به دست آمده، ضمن تصدیق فرضه مقاله با این نتیجه همراه است که ارتقای منافع اقتصادی چین در منطقه و تلاش این کشور برای نفوذ بیشتر در کشورهای منطقه با توسل به راهبرد مصونسازی به طور بالقوه میتواند به تدریج و در طولانیمدت به پایان هژمونی ایالات متحده در خلیج فارس منجر شود.
ایالات متحده,پوشش راهبردی,چین,خلیج فارس,دیپلماسی اقتصادی
https://www.iisajournals.ir/article_143124.html
https://www.iisajournals.ir/article_143124_36c6d28c0e06c0a3733f827829db9c58.pdf
انجمن ایرانی روابط بین الملل
پژوهش های روابط بین الملل
2251-8444
2981-006X
11
3
2021
10
23
تحلیل گفتمان میرزا ملکم خان پیرامون مفهوم آزادی در انقلاب مشروطیت
119
146
FA
بهمن
احمدی
دانشجوی دکتری علوم سیاسی گرایش جامعه شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
سید اسمعیل
حسینی گلی
استادیار علوم سیاسی گرایش سیاست گذاری عمومی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
dresmail_hoseingoli@yahoo.com
عبدل حسین
الله کرم
استادیار علوم سیاسی گرایش اندیشه سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
محمد رحیم
عیوضی
استاد گروه علوم سیاسی و مطالعات سیاسی انقلاب اسلامی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران.
10.22034/irr.2022.315076.2075
انقلاب مشروطیت در ایران، بعنوان یک نقطه عطف در تاریخ سیاسی کشور علاوه بر تحولات گسترده سیاسی-اجتماعی مفاهیم نوینی همچون عدالت، قانون و آزادی و.. را وارد ادبیان سیاسی ایران نمود. دراین بین «آزادی»، که مفهوم و ابعاد آن همواره در علوم انسانی از چالش برانگیز ترین مباحث علمی بوده، در دوران مشروطیت نیز رهیافتهای گوناگونی در مطالعه، معنا، برداشت و ابعاد آن پدید آمد و اندیشمندان و رهبران مذهبی و کنشگران سیاسی کشور، نگاه متفاوتی به این مفهومِ اساسیِ فلسفه سیاسی ابراز داشتند و هرکس بر حسب مبانی فکری خویش و با گرایشی که ملتزم به آن بوده، آزادی را تعریف کرده و برداشت خود از آزادی را بیان میداشت. با این وصف تحلیل گفتمانِ اندیشمندان مختلف پیرامون مفهوم آزادی میتواند ما را به درک و شناخت دقیقتر از مبانی فکری طیف مربوط به آن اندیشه آگاه تر سازد. بر این مبنا در این مقاله کوشش شده تا گفتمان یکی از شخصیت های برجسته دوران مشروطیت، از طیف روشنفکران غربگرا پیرامون مفهوم و ابعاد «آزادی» یعنی «میرزا ملکم خان» مورد تحلیل قرار گیرد. در تحقیق حاضر که به روش تحلیل گفتمان لاکلا و موف به انجام رسیده این نتایج به دست آمد که دال مرکزی تفکر میرزا ملکم خان در رابطه با گفتمان آزادی، قانون، امنیت ونظم خواهی است.در بررسی و تحلیل گفتمان میرزا ملکم خان پیرامون آزادی در انقلاب مشروطیت این گفتمان را با مفاهیمی همچون «ممانعت از استبداد»، «دستیابی به حکومت قانون»، «محدود شدن سلطنت»،«آزادی زبان و خیال» و «آزادی جماعت» میتوان مفصل بندی نمود
روش تحلیل گفتمان,انقلاب مشروطیت,آزادی
https://www.iisajournals.ir/article_144278.html
https://www.iisajournals.ir/article_144278_aea3c1eafaa52e6a001c79107afe7587.pdf
انجمن ایرانی روابط بین الملل
پژوهش های روابط بین الملل
2251-8444
2981-006X
11
3
2021
10
23
اتحاد مربع: ناتوی آسیایی برای مهار چین در ایندو-پاسیفیک
147
178
FA
قدرت الله
بهبودی نژاد
0000-0002-0193-9576
دانش آموخته مطالعات بین الملل از دانشگاه دولتی جواهر لعل نهرو، دهلی
mohsenjnu@gmail.com
سید رضا
تقوی نژاد
دانشجوی روابط بین الملل دانشگاه علامه طباطبائی
srt1371@gmail.com
10.22034/irr.2021.144277
ظهور اقتصادی نظامی چین و هند در جهان، اهمیت منطقه ایندو- پاسیفیک را به شدت افزایش داده است و این منطقه را به مرکز ثقل سیاست و اقتصاد جهان تبدیل کرده است. چین به عنوان یک قدرت نوظهور تهدیدی برای هژمونی ایالات متحده و همچنین برای هند، ژاپن و استرالیا میباشد. این پژوهش برای آگاهی از اهمیت رو به رشد ژئواستراتژیک و ژئوپلیتیک منطقه ایندو-پاسیفیک برای ایالات متحده و چگونگی تغییر آن به صورت پویا انجام شده است. همچنین نقش هند، قدرت رو به رشد چین و وضعیت آن در تغییرات ژئوپلیتیک منطقه ایندوپاسیفیک و واکنش ایالات متحده به اهمیت روزافزون چین را بررسی میکند. در این دوران معاصر، جهان به تدریج توجه خود را از یورو آتلانتیک به منطقه ایندو-پاسیفیک جلب میکند و به همین دلیل این منطقه با چالشها، فرصتها و تهدیدهای عظیمی از سوی کشورهای منطقهای و فرامنطقهای روبرو خواهدشد.این پژوهش با تحلیل و تبیین منابع دست اول در پی پاسخ به این پرسش میباشد که چگونه قدرت در حال ظهور چین ژئوپلیتیک منطقه ایندو-پاسیفیک را تغییر می دهد و واکنش کشورهای اتحادمربع به تغییر پویایی منطقه ایندو-پاسیفیک چگونه خواهد بود.
هژمونی چین,ایندو-پاسفیک,کواد,ایالات متحده,کمربند –راه
https://www.iisajournals.ir/article_144277.html
https://www.iisajournals.ir/article_144277_0b82d1bb30b2c9622cadf46307026cc7.pdf
انجمن ایرانی روابط بین الملل
پژوهش های روابط بین الملل
2251-8444
2981-006X
11
3
2021
10
23
بازتاب گفتمان فضای باز سیاسی ایالات متحده امریکا در فضای سیاسی ایران (1978-1977).
179
200
FA
سید هادی
موسوی
دانشجوی دکتری تاریخ ،دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان،اصفهان، ایران
mosavi.hadi24@yahoo.com
مرتضی
دهقان نژاد
استادگروه تاریخ،دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان،اصفهان، ایران
morteza_dehghannejhad11@yahoo.com
علی اکبر
جعفری
استادگروه تاریخ،دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان،اصفهان، ایران.
a.jafari2348@yahoo.com
10.22034/irr.2021.309893.2063
هنگامی که محمدرضا پهلوی در نیمه دوم سال 1355 از سوی محافل بینالمللی و داخلی برای کاهش جو اختناق تحت فشار قرار گرفت، مجبور شد دست به اقدامات و اصلاحاتی بزند، اعلام فضای باز سیاسی در ایالات متحده امریکا توسط کارتر و انتصاب جمشید آموزگار به نخستوزیری در مرداد سال 1356 محصول این شرایط بود. روشن ساختن ابعاد این گفتمان جدید، آن هم بعد از سالها فضای بسته سیاسی، نیازمند تامل در زمینهها و مولفههای ایجاد شده آن در بستر زمانی مورد نظر پژوهش است. یکی از مهمترین مراجع برای تشخیص و شناسایی ویژگیهای گفتمان فضای باز سیاسی، روزنامه اطلاعات و رویکرد آن در قبال تحولات و زمینههای گفتمان جدید است. سوال اصلی این تحقیق عبارت ازاین که گفتمان فضای باز سیاسی ایالات متحده امریکا چه بازتابی در دوره نخستوزیری جمشید آموزگار داشت؟ روش این پژوهش به صورت توصیفی-تحلیلی می باشد که پس ازتوصیف مطالب به تجزیه وتحلیل اطلاعات اقدام خواهد شد.نتایج ویافته های این تحقیق نشان می دهد که به دنبال اعلان فضای بازسیاسی ازسوی کارتر رییس جمهوری وقت امریکا محمدرضا شا هم اقداماتی درراستای جلب نظر امریکا انجام داد. انقلاب شاه و مردم، حزب رستاخیز، مشارکت مردم، آزادی بیان و قلم، حقوق بشر و آزادی فعالیت احزاب سیاسی، از شاخصه-های گفتمان فضای باز سیاسی در روزنامه اطلاعات بود و بهمثابه گرهگاهی بودند که گفتمان فضای باز سیاسی آن مفصلبندی شده است. .
گفتمان فضای باز سیاسی,دوره پهلوی,روزنامه اطلاعات,جمشید آموزگار
https://www.iisajournals.ir/article_144273.html
https://www.iisajournals.ir/article_144273_f8dd6854845f22c8cabab730ef636116.pdf
انجمن ایرانی روابط بین الملل
پژوهش های روابط بین الملل
2251-8444
2981-006X
11
3
2021
10
23
نهاد انتخاباتی پارلمان در حکمرانی مدرن؛ امکان سنجی نظام انتخاباتی تناسبی برای جمهوری اسلامی ایران
201
224
FA
حمزه
علیشاهی
دانشجوی دکتری علوم سیاسی گرایش مسائل ایران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، واحدتهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
hamzehalishahi6161@gmail.com
فرامرز
میرزازاده
استادیار علمی گروه علوم سیاسی، واحد ایلام، دانشگاه آزاد اسلامی، ایلام، ایران
f.mirzazade@gmail.com
حسن
خداوردی
گروه علوم سیاسی و روابط بین الملل، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
hakhodaverdi@gmail.com
10.22034/irr.2022.318211.2094
دموکراسی مدرن در اغلب کشورهای جهان یکی از اصلیترین بخشهای زندگی سیاسی امروز بهشمار میآید و پارلمان و نظام پارلمانی نقش ویژه ای در این کشورها ایفا می نمایند. در این راستا، انتخابات امروزه بهعنوان یکی از ارکان دموکراسی نقش مهمی در مشارکت و نظارت شهروندان بر عملکرد و تصمیمات کارگزاران نظامهای سیاسی دارد. در این بین انتخابات مجلس هر کشور متناسب با الگوی نظام انتخابات آن کشور دارای جایگاه متفاوتی است که خود میتواند مبتنی بر احزاب قدرتمند باشد. سابقه بیش از یک قرنی پارلمان در ایران، با نظام انتخاباتی اکثریتی از سال 1285 تاکنون، دارای نواقصی است که در قالب طرح استانی شدن حوزههای انتخاباتی در آستانه یافتن جایگزین مناسبی است. در این راستا، با توجه به اهمیت موضوع، این پژوهش به دنبال بررسی این سوال است، این جایگزین مبتنی بر چه نوع نظام انتخاباتی باشد تا بتواند، ضمن تقویت تحزب، از کارآیی و کارآمدی بالایی برخوردار باشد؟ مقاله با این فرض به دنبال پاسخ به مسأله فوق است که نظام انتخاباتی تناسبی بهترین بدیل ممکن برای نظام پارلمانی جمهوری اسلامی ایران است است که هم میتواند منجر به احزاب مستقل و قدرتمند شود و هم در تجارب بسیاری از کشورها نیز به عنوان الگوی مناسب، کارآیی و کارآمدی داشته است. این تحقیق با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی و با اتکاء به تجارب کشورهایی همچون کانادا، نیوزلند، انگلستان و ایتالیا در صدد تبیین فرضیه طرح شده بر آمده و در نهایت به این نتیجه رسیده است که نظام انتخاباتی تناسبی (بهخصوص در حوزههای غیر تککرسی) میتواند به جای نظام فعلی، مبنای استانی شدن انتخابات مجلس شورای اسلامی محسوب شود.
نهاد انتخاباتی پارلمان,حکمرانی فراگیر,نظام انتخاباتی تناسبی,جمهوری اسلامی ایران
https://www.iisajournals.ir/article_143121.html
https://www.iisajournals.ir/article_143121_f278aa44657ffef9fb6c8bf321337f6a.pdf
انجمن ایرانی روابط بین الملل
پژوهش های روابط بین الملل
2251-8444
2981-006X
11
3
2021
10
23
واکاوی چرخش جدید سیاست خارجی ترکیه در قبال خاورمیانه
225
252
FA
جابر
قاسمی
عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور بوشهر
ghasemi.j2008@yahoo.com
امیرعلی
مددی
دکتری رشته علوم سیاسی گرایش مسائل ایران، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.
amiralimadadi@yahoo.com
10.22034/irr.2022.291231.1989
با جلوس حزب عدالت و توسعه ترکیه به صندلی قدرت در سال 2002، لاجرم سیاست خارجی این کشور هم گام در مسیر نویی گذاشت که بر دو دکترین «تنش صفر با همسایگان» و «عمق استراتژیک» استوار بود. اما از سال 2012 و همگام با قیام های مردمی در منطقه و جهان اسلام، ترکیه بتدریج از سیاست خارجی پیشین در خاورمیانه عدول کرده و با افزایش درک تهدیدات، رقابت با سایر قدرت های منطقه ای، افزایش استفاده از نیروی نظامی، رفتارهای پرخطر و و اولویت دادن به سیاست یک جانبه گرایی همراه بوده است. این رویکرد جدید منجر به تمرکز شدید بر امنیت ملی، تلاش برای استقلال استراتژیک بیشتر و نظامیشدن سیاست خارجی شده است. در باب این تحول، برخی پژوهش ها بر رویکرد توسعه طلبی نوعثمانی گری تاکید کرده، بعضی دیگر بیداری اسلامی و تحولات متعاقب آن را عامل چرخش سیاست خارجی ترکیه می دانند. تحقیقات دیگر بر کودتای سال 2016 و رقابت نخبگان سیاسی به عنوان ریشه های این تغییر می نگرند. اما این پژوهش ، با کاربست روش توصیفی-تحلیلی و اتخاذ نظریه پیوستگی جیمز روزنا، اقتدارگرایی اردوغان، دیوان سالاری حکومتی، محیط پرتنش جامعه، باز تعریف نقش ترکیه در منطقه و تحول قدرت در نظام بین الملل را پنج مولفه اصلی و تاثیرگذار بر تغییر سیاست خارجی این کشور نسبت به منطقه خاورمیانه می داند. از میان مولفه های فوق، تغییر موازنه قدرت در سطح بین الملل و منطقه و افزایش جایگاه شخص اردوغان در ساختار قدرت، بیشترین تاثیر را بر سیاست خاورمیانه ای ترکیه داشته است.
سیاست خارجی,ساختار بینالمللی,خاورمیانه,ترکیه,نظامیگری
https://www.iisajournals.ir/article_145310.html
https://www.iisajournals.ir/article_145310_b65f4ccd2ee5e4168a7c6fbcce76363f.pdf
انجمن ایرانی روابط بین الملل
پژوهش های روابط بین الملل
2251-8444
2981-006X
11
3
2021
10
23
تاثیر تحولات ژئوپلتیک کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس با محوریت عربستان بر امنیت ملی جمهوری اسلامی
246
227
FA
علی
حقیقت شناس کماچالی
دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی، گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات، علوم انسانی و اجتماعی، واحد علوم وتحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
عبدالرضا
فرجی راد
0009-0003-5013-9975
دانشیارگروه جغرافیا، دانشکده ادبیات، علوم انسانی و اجتماعی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
a.farajirad@yahoo.com
ریباز
قربانی نژاد
استادیار گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات، علوم انسانی و اجتماعی، واحد علوم وتحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
raybaz@gmail.com
10.22034/irr.2022.145906
<strong>پویایی های ژئوپلیتیکی در خلیج فارس همواره امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران را در طی چند دهه اخیر از خویش متاثر نموده است. از جمله این پویایی ها می توان به افرایش تنش و رقابت میان عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران بر سر حوزه نفوذ، گسترش حضور ایالات متحده در خلیج فارس در قالب تاسیس پایگاه های نظامی و دریایی، و در نهایت، افزایش تعاملات اعضای شورای همکاری خلیج فارس با اسرائیل اشاره کرد. با توجه به اهمیت موضوع، این پژوهش با یک رویکرد جامع بدنبال بررسی چگونگی تاثیر گذاری پویایی های منطقه ای در خلیچ فارس بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران است. در این راستا، این پژوهش بدنبال پاسخگویی به این سوال محوری است که، </strong><strong>تحولات ژئوپلیتیکی کشورهای جنوبی خلیج فارس با محوریت عربستان سعودی چه تاثیری بر امنیت ملی ایران داشته است؟</strong> <strong>یافته های پژوهش نشان می دهد، عوامل ژئوپولیتیک خلیج فارس به تنهایی عامل ایجاد ناامنی و تنش نیست، اما وقتی با عوامل دیگر همراه شود، می توانند تنش زا گردد. از آنجا کـه عوامـل جغرافیایی و ژئوپلیتیک به صورت تدریجی شـکل گرفتـه انـد، از این رو تأثیر نسبتا پایداری از خود برجای می گذارند.شرایط ژئوپولیتیک منطقه و کشورهای آن به نحوی است که بـی ثبـاتی در هر یک از کشورهافراتـر از مرزهـایشان اثـرگذار است .لذا حل این مناقشات طولانی و دستیابی به تعادل امری اجتناب ناپذبر است. ایران و عربستان با توجه به موقعیت ژئوپلیتیکی خود مهمترین بازیگران منطقه هستند که به نوعی رقیب هم به حساب می آیند. خروج معنی دار آمریکا از برجام، و بازگشت احتمالی اش به برجام منجر به رقابت جدی تر خواهد شد.خلیج فارس مانند هر منطقه ای نیازمند ثبات و امنیت است و امنیت آن را باید صرفا در خود منطقه جستجو نمود. همگرایی و تعاملات دو یا چند جانبه منطقه ای به عنوان راه حلی برای نزدیکی کشورها و ثبات دائمی آنها باید مورد توجه قرارگیرد. «امنیت جمعی» تنها راهبرد موثربرای تضمین امنیت کشورهای منطقه پیشنهاد می گردد،</strong>
امنیت ملی,ایران,تحولات ژئوپلیتیکی,خلیج فارس,عربستان
https://www.iisajournals.ir/article_145906.html
https://www.iisajournals.ir/article_145906_e074d83acc57bf533f40cb3eecaeed1d.pdf
انجمن ایرانی روابط بین الملل
پژوهش های روابط بین الملل
2251-8444
2981-006X
11
3
2021
10
23
تأملی راهبردی بر مفهوم جرم جاسوسی در حقوق عربستان، بحرین و ایران در پرتو بهار عربی
247
279
FA
سید محمد
هاشمی
دانشجوی دکتری گروه حقوق جزا وجرمشناسی، واحد مراغه، دانشگاه آزاد اسلامی، مراغه، ایران
mh.1489@yahoo.com
احمد
فلاحی
استادیار گروه حقوق جزاء وجرمشناسی، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران
ahmadfalahi@gmail.com
جمال
بیگی
دانشیار گروه حقوق جزا وجرمشناسی، واحد مراغه، دانشگاه آزاد اسلامی، مراغه، ایران.
jamalbeigi@iau-maragheh.ac.ir
10.22034/irr.2022.313891.2071
پس از بهار عربی که سبب سرنگونی برخی از رژیمهای اقتدارگرای دنیای عرب گردید، پادشاهی سعودی ومتحدین در قدرتش در دولت های عربی نگران دومینوی بی ثباتی سیاسی آغاز شده از تونس شدند. از طرفی پادشاهی سعودی نگران افزایش نفوذ ایران درپرتو بهار عربی در درون دنیای عرب شد در این میان نقشآفرینی ایران در بحرین، باعث نگرانی شدید پادشاهی سعودی وکشورهای وابسته نسبت به فعالیتهای ایران وافزایش تنشها با ایران گردید، مقامات بحرین وعربستان با دستگیری تعدادی از شیعیان با تابعیتهای مختلف از کشورهای بحرین، ایران، افغانستان، لبنان و ... به اتهام جاسوسی وارتباط با ایران به محاکمه ناعادلانه آنان پرداخته وسپس حکم به مجازات اعدام آنان نمودند. سؤال در این مقاله این است که راهبرد مجازات جاسوسی در کشورهای عربستان وبحرین در مواجه با متهمین جاسوسی بهخصوص (منابع، مخبرین) سرویسهای اطلاعاتی کشورهای اشارهشده چیست؟ وراهبرد مطلوب ایران در قبال عربستان وبحرین چه خواهد بود؟ مقاله حاضر، با روش تحلیلی، کتابخانهای با رویکرد تطبیقی، قوانین موجود را بررسی ومشخص نمود که مقنن در هر سه کشور، جرم جاسوسی را تعریف نکرده بلکه به مصادیق آن اشارهکرده است، در عربستان جرم انگاری صورت نگرفته وصدور احکام عمدتاً اعدام وبر اساس قانون شریعت اسلام صادر میشود وامکان دخالت وسلیقه قاضی در صدور حکم وجود دارد، اما در کشور بحرین تحت عنوان جرائم علیه امنیت، جرم انگاری لازم صورت گرفته وعمده مجازات صادره در بحرین نیز اعدام میباشد.
امنیت ملی,بحرین,جرم جاسوسی,عربستان,موضوعات راهبردی
https://www.iisajournals.ir/article_146849.html
https://www.iisajournals.ir/article_146849_0f1a3cdcf7bd7e8c5978a47e0a67e45a.pdf
انجمن ایرانی روابط بین الملل
پژوهش های روابط بین الملل
2251-8444
2981-006X
11
3
2021
10
23
احداث جزایر مصنوعی در خلیج فارس و دریای خزر از منظر حقوق بینالملل دریاها و کنوانسیونهای منطقهای
281
296
FA
اشرف
خدادادی
دانشجوی دکتری ،گروه حقوق بین الملل،واحد قائمشهر ،دانشگاه ازاد اسلامی،قائمشهر ،ایران.
ashraf.khodadady@gmail.com
ایرج
رضائی نژاد
استادیار ،گروه حقوق بین الملل،واحدچالوس،دانشگاه ازاد اسلامی،چالوس ،ایران.
irajrezaenezhad@gmail.com
کارن
روحانی
استادیار گروه حقوق،واحد قائمشهر،دانشگاه آزاد اسلامی،قائمشهر،ایران.
karanrohani@yahoo.com
10.22034/irr.2022.345366.2195
یکی از مسائل مهم در دریای خزر و خلیج فارس که برای منافع ملی جمهوری اسلامی ایران دارای اهمیت است مساله ساخت جزایر مصنوعی توسط دولت های مجاور و همسایگان در این آبها می باشد.. ساخت جزایر مصنوعی توسط دولتهای کرانهای خلیجفارس و دریای خزر با کنوانسیون 1982 مطابقت دارد و مشروع است، اما کنوانسیون مطروحه بر لزوم توجه به حقوق همسایگان و حفظ محیطزیست دریایی در ساخت جزایر مصنوعی توجه خاصی مبذول داشته است. دولتهای تأسیس کننده این جزایر نمیتوانند برای جزایر مصنوعی، خط مبدأ و مناطق دریایی در نظر بگیرند و آنها فقط مجاز هستند که مناطق امن با شعاع 500 متر برای آنها ایجاد نمایند. صدمات زیستمحیطی بر اثر انتقال آثار این جزایر به خارج از قلمرو یک کشور میتواند به محیطزیست دولتهای همسایه ضرر و آسیب وارد نماید. دولتها مکلف هستند با توجه به یکپارچه بودن محیطزیست، برای پاسداری از محیطزیست درون مرزهای خود تدابیری اتخاذ نمایند تا دیگر کشورها از همسایگی آنها آسیب و ضرری نبینند. روش تحقیق در این مقاله روش توصیفی تحلیلی بر پایه گرد آوری داده های تجربی و بررسی کنوانسیون های بین المللی است. یافته ها نشان می دهد که در ایجاد جزایر مصنوعی باید حقوق زیستمحیطی و منافع متقابل همسایگان دریایی مطمح نظر سازندگان این سازهها قرار بگیرد و در صورت عدم توجه به منافع سایر دولتها و تخریب محیطزیست دریایی، ساخت جزایر مصنوعی از منظر حقوق بینالملل دریاها نمیتواند که مشروع شناسایی گردد.
جزایر مصنوعی,حقوق بینالملل دریاها,خلیج فارس,دریای خزر,کنوانسیونهای منطقهای
https://www.iisajournals.ir/article_151092.html
https://www.iisajournals.ir/article_151092_b0ac0534af3061fd8cd541be2e06639e.pdf
انجمن ایرانی روابط بین الملل
پژوهش های روابط بین الملل
2251-8444
2981-006X
11
3
2021
10
23
بررسی راهکارهای مواجهه با جهانی شدن در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران
297
310
FA
ابراهیم
شیخ بهائی
دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم و تربیت، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران.
ebrahim4172@gmail.com
جهانبخش
رحمانی
استادیار، گروه علوم تربیتی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران.
rahmani@khuisf.ac.ir
زهره
سعادتمند
دانشیار، گروه علوم تربیتی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران.
saadatmand.zohre@gmail.com
10.22034/irr.2022.368035.2288
این تحقیق با هدف بررسی راهکارهای مواجهه با جهانی شدن در سند تحول بنیادین به روش کیفی – اکتشافی انجام گرفت. نمونه تحقیق نظریه های جهانی شدن و چالشهای آموزش و پرورش بود. تحلیل داده ها به روش (کدگذاری باز، محوری و انتخابی) بود. نتایج نشان داد با توجه به مولفه های جهانی شدن (ظهور اقتصاد دانش محور، تبادل فناوری، مشارکت اجتماعی، یکسان سازی فرهنگی، تغییر پذیری زیر ساخت ها)، چالش های (مشکل ساختاری، مشکل تدوین اهداف و برنامه ها، مشکل اجرایی) می باشند. پس نتیجه نشان می دهد با توجه به گذر بازده زمانی زیادی از جهانی شدن هنوز آموزش و پرورش نتوانسته به طور شایسته با جهانی شدن همگام شود واز مزایای جهانی شدن در مسیر پیشبرد اهداف کلان آموزشی بهره مند گردد. پس نتیجه نشان می دهد با توجه به گذر بازده زمانی زیادی از جهانی شدن هنوز آموزش و پرورش نتوانسته به طور شایسته با جهانی شدن همگام شود واز مزایای جهانی شدن در مسیر پیشبرد اهداف کلان آموزشی بهره مند گردد.
جهانی شدن,توسعه انسانی,توسعه ملی,آموزش انسانی
https://www.iisajournals.ir/article_163721.html
https://www.iisajournals.ir/article_163721_72df515faa1dacb7076e283d84ac16c3.pdf
انجمن ایرانی روابط بین الملل
پژوهش های روابط بین الملل
2251-8444
2981-006X
11
3
2021
10
23
نقش قواعد تقنینی مناطق آزاد ایران در تجارت بین المللی
311
336
FA
علی
شاهین پور
دانشجوی دکتری گروه حقوق عمومی ، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران.
shahinpour_a@yahoo.com
ایرج
حسینی صدرآبادی
استادیارگروه حقوق عمومی، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری، تهران، ایران
iraj.sadrabadi@gmail.com
محمدحسین
جعفری
استادیار گروه حقوق، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران.
vakeel@gmail.com
10.22034/irr.2021.192202
تجارت بین المللی یا باز بودن اقتصاد، این امکان را فراهم می سازد تا از طریق دسترسی به بازارهای خارجی، بهره وری عوامل تولید و به تبع آن نرخ رشد اقتصادی را تحت تاثیر قرار داد. با توجه به اینکه مناطق آزاد تجاری و ویژه اقتصادی در دنیا عمدتاً با هدف توسعه صادرات و جذب سرمایه های خارجی شکل گرفته اند؛ در ایران نیز یکی از اصلی ترین و مهمترین اهداف مدنظر در ایجاد مناطق آزاد بهره بردن از مزایای تجارت بین المللی بوده است. بر همین مبنا تلاش قانونگذار بر این بوده تا روند تجارت بین المللی در مناطق آزاد تسهیل گردد. در این مقاله که با هدف تبیین و تشریح تقنینی نقش مناطق آزاد ایران در بازرگانی بین المللی و به روش توصیفی- تحلیلی و با بهره گیری از منابع و متون کتابخانه ای به انجام رسیده این نتایج حاصل گردید که علیرغم برخی مشکلات ساختاری و تقنینی و ضعف در حمایت های لازم از سرمایه گذاری خارجی در مناطق آزاد و نیز برخی عوامل اثرگذار دیگر نظیر تحریم های بین المللی و.. با اینحال مقررات حمایتی و تضمینی متناسبی در این راستا منطبق با وضعیت مناطق آزاد جاری می باشد که البته ضرورت اصلاح برخی از این قوانین مشهود است چرا که نیل به هدف توسعه و عمران منطقه ای از طریق گسترش صادرات و رشد سرمایه گذاری خارجی مستلزم معافیت های هدفمند گمرکی و مالیاتی برای مطلق کالاها و خدمات، باید به عرصه تولید و صنعت اختصاص یابد تا مقررات گذاری در این مناطق صحیح و کارا باشد. روش تحقیق در این مقاله نیز، توصیفی تبیینی است.
مناطق آزاد,تجاری,سرمایه گذاری بین المللی,نظام حقوقی ایران,بازرگانی
https://www.iisajournals.ir/article_192202.html
https://www.iisajournals.ir/article_192202_88e02353e30f6e4dcd0333bde0d328a9.pdf