انجمن ایرانی روابط بین الملل
پژوهش های روابط بین الملل
2251-8444
2981-006X
3
9
2013
11
22
ارزیابی درونی گروه آموزشی روابط بینالملل دانشگاه تهران
9
36
FA
رضا
سیمبر
0000-0001-5111-1075
استاد گروه علوم سیاسی دانشگاه گیلان
rezasimbar@hotmail.com
علی
ایلخانیپور
استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه شهید باهنر کرمان
یکی از راههای بهبود کیفیت آموزش روابط بینالملل و علوم سیاسی در دانشگاههای کشور آگاهی دقیق و جامع از نقاط قوت و ضعف گروههای آموزشی دانشگاهها و برنامهریزی برای رفع کاستیها و ارتقای نقاط قوت آنهاست؛ ازاینرو ارزیابی درونی گروههای آموزشی یکی از راههای تحقق این مهم است. ارزیابی درونی گروهها یکی از شیوههایی است که استفاده از نتایج حاصل از آن میتواند به ارتقای کیفیت آموزش و پژوهش رشته کمک کند. بررسی این مهم مستلزم استفاده از نقطهنظرات دانشجویان، استادان و کاربرانی است که در ارتباط مستقیم با این الگو قرار خواهند گرفت. در این مقاله نویسندگان با استفاده از کار پیمایشی به ارزیابی درونی روش آموزش سنتی روابط بینالملل در دانشگاه تهران از دیدگاه دانشجویان دوره دکتری این دانشگاه و شناسایی نقاط قوت و ضعف این شیوه آموزش پرداختهاند.
برنامه ریزی آموزشی,ارزیابی درونی کیفیت آموزش و پژوهش
https://www.iisajournals.ir/article_41932.html
https://www.iisajournals.ir/article_41932_9975553314e926ba1a00fdcc620f78c1.pdf
انجمن ایرانی روابط بین الملل
پژوهش های روابط بین الملل
2251-8444
2981-006X
3
9
2013
11
22
پیوندِ کد و ژنوم ژئوپلیتیک در سیاست خارجی (مطالعۀ موردی: افغانستان و ایران)
37
72
FA
محسن
خلیلی
دانشیار علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد
khalilim@um.ac.ir
جهانگیر
حیدری
دانش آموخته کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد
هادی
صیادی
دانش آموخته کارشناسی ارشد روابط بین الملل دانشگاه فردوسی مشهد
ژنوم ژئوپلیتیک نقشۀ جغرافیایی ژنتیک، سیاست برخاسته از جغرافیای هر کشور است که سیاست خارجی آن کشور را تحتتأثیر قرار میدهد. شناخت ژنومهای ژئوپلیتیک همسایگان و شناسایی کدهای ژئوپلیتیک موجود در کشورهای همسایه ممکن است در سیاست خارجی همراستا با توان و وزن ژئوپلیتیک ایران نقش مؤثری ایفا کند. نگارندگان با تحلیل کدها و ژنومهای ژئوپلیتیک موجود در جغرافیای سیاسی ایران و افغانستان کوشش کردهاند تا در قالب مدل تقابل کد و ژنومهای ایران و افغانستان، پیامدهای این تقابل و تأثیر آن بر سیاست خارجی دو کشور را تحلیل کنند.
ژنوم ژئوپلیتیک,کد ژئوپلیتیک,سیاست خارجی,افغانستان,ایران
https://www.iisajournals.ir/article_41933.html
https://www.iisajournals.ir/article_41933_5adf97f90b3c882fef9d0afe84611210.pdf
انجمن ایرانی روابط بین الملل
پژوهش های روابط بین الملل
2251-8444
2981-006X
3
9
2013
11
22
آیندۀ روابط امریکا و چین: همکاری؛ رقابت
73
110
FA
جواد
امامجمعهزاده
دانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه اصفهان
امیر هوشنگ
میرکوشش
دکتری روابط بین الملل دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات اصفهان
ammirkooshesh@gmail.com
خیزش چین به عنوان قدرتی بزرگ در منطقه و جهان، قدرت هژمون ایالات متحدۀ امریکا را به چالش کشیده است. رویکرد اول، چین را به عنوان تهدیدی خاموش برای منافع امریکا و آسیای شرقی و نیز رقیب قدرت امریکا در آینده میداند و خواهان جلوگیری از رشد چین و اعمال محدودیتهای بیشتر بر این کشور است (تأکید بر قدرت سخت). رویکرد دوم، معتقد است که با درگیرکردن هرچه بیشتر چین در اقتصاد و جامعۀ جهانی و نهادهای چندجانبۀ مختلف میتوان خیزش این کشور به سمت جایگاه قدرتی بزرگ را مدیریت کرد (موازنۀ قدرت نرم). دو کشور دو سیستم سیاسی و فرهنگی و ترکیب نژادی متفاوت دارند. آنها در مراحل متفاوتی از مدرنیته و توسعۀ اقتصادی هستند و 6000 مایل از یکدیگر فاصله دارند. یکی در قلۀ سلسلهمراتب بینالمللی است و دیگری به سمت آن درحالصعود است. تاریخ نشان داده است که رقابت قدرتهای بزرگ به جنگ گرم یا سرد منتهی میشود و پیشبینیهای زیادی وجود دارد که این دو کشور نیز در این مسیر تراژیک گام برمیدارند. این دیدگاهها به اختلافات دو کشور بر سر تایوان، حقوق بشر، تجارت، امور مالی، کنترل تسلیحات و امنیت منطقهای اشاره میکنند. این دیدگاهها معتقدند که هر دو کشور نیروی نظامی خود را برای رویارویی علیه یکدیگر آماده میکنند. اگرچه باید تأکید کرد که سیاستگذاران دو کشور، از سابقۀ تاریخی رقابت آلمان و بریتانیا و جنگ سرد میان اتحاد شوروی و امریکا آگاهی دارند. برخورد دو کشور با توجه به وابستگی متقابل اقتصادی برای هر دو کشور بسیار وحشتناک است. از طرفی، بازدارندگی تسلیحات هستهای دورنمای برخورد تمام عیار میان دو کشور را کاهش میدهد. با این وجود، روابط آیندۀ این دو کشور روی طیفی از همکاری و رقابت قرار دارد و درصورت رسیدن چین به میزان قدرت امریکا پتانسیل برخورد سیاسی یا حتی نظامی نیز زیاد میشود. با توجه به خیزش چین به عنوان قدرتی جهانی و امریکا به عنوان ابرقدرت حال حاضر، کیفیت روابط آیندۀ چین و امریکا چگونه است؟ آیا روابط دو کشور بر اساس همکاری متقابل و همگرایی و ثبات و صلح شکل خواهد گرفت یا با زوال روابط دو کشور به سمت افزایش رقابت و شاید حتی برخورد و جنگ منتهی خواهد شد؟نگارندگان با استفاده از دیدگاههای متنوع در موضوع روابط آیندۀ ایالات متحدۀ امریکا و چین تلاش میکنند تا با پاسخ همهجانبه به پرسشهای مطرح شده، به فرضیهای بینابینی دست یابند. آیندۀ روابط چین و امریکا از برخورد بین دو مجموعه از نیروهای مخالف تعیین میشود، دو جهت مخالف که از قدرت نسبتاً مساوی برخوردارند. در آینده، اساس روابط چین و امریکا با کمی نوسان و با تغییرات تناوبی، به طرف همکاری بیشتر یا رقابت افزونتر بدون تمایل قطعی به یکی از دو جهت و برخورد نظامی باشد.<br /> <br /> در این پژوهش، با رویکردی کثرتگرا، روش پژوهش کیفی را ملاک قرار دادهایم. پژوهش کیفی بهرهگیری از ترکیبی از روشهای کیفی است. روش پژوهش کیفی مستلزم نوعی تکثر روشی است. پژوهشگر کیفی در کار خود هر گونه استراتژی و روش یا مواد تجربی دردسترس را به کار میگیرد. برخلاف تصور رایج، روش کیفی بههیچوجه بهمعنای استفادهنکردن از دادههای کمی نیست، همانطورکه در این پژوهش، از دادههای کمّی نیز استفاده شده است.
چین,امریکا,خیزش اقتصادی,وابستگی متقابل,همکاری و رقابت
https://www.iisajournals.ir/article_41934.html
https://www.iisajournals.ir/article_41934_f1e16b97a2dfdd5faba878986cd4360a.pdf
انجمن ایرانی روابط بین الملل
پژوهش های روابط بین الملل
2251-8444
2981-006X
3
9
2013
11
22
راهبرد امنیت ملی چین: تداوم و تغییر امنیتی سازی و امنیتی زدایی
111
146
FA
محمدرضا
سعیدآبادی
استادیار دانشگاه تهران
فاطمه
محروق
دانشجوی کارشناسی ارشد روابط بین الملل دانشگاه تهران
fmahrough@yahoo.com
موضوع تحول در راهبرد امنیت ملی چین و اینکه رشد آن چگونه در آیین امنیتی این کشور در بازتعریف تهدیدها امنیت ملی تبلور یافته است، در دهههای اخیر بحثهای بسیاری را میان سیاستگذاران و جامعۀ محققان برانگیخته است. بررسی و ارزیابی تحول راهبرد امنیت ملی چین در چهارچوب آیین امنیتی «امنیت فراگیر» طی چهار نسل رهبری آن کشور، هدف این مقاله است. پرسشی که جستوجوی پاسخ آن در کانون توجه این مقاله قرار دارد، این است که چگونه راهبرد امنیت ملی چین در چهار نسل رهبری چین تعریف و بازتعریف شده است؟ در پاسخ به این پرسش، از روش تبیینیتحلیلی و چهارچوب نظری «امنیت فراگیر» باری بوزان و ویور در مکتب کپنهاگ استفاده میشود تا قدرت تبیین و پیشبینی اصول و گزارههای مکتب مزبور با واقعیت بیرونی تحول راهبرد امنیت ملی چین سنجیده شود. فرضیه اصلی این است که امنیتیسازی و امنیتیزدایی موردنظر ویور و مؤلفههای امنیت فراگیر، در بسیاری مواقع توان ارزیابی تحولات امنیتی چین را ندارد.
امنیتی سازی,امنیتی زدایی,امنیت فراگیر,راهبردهای امنیت ملی چین
https://www.iisajournals.ir/article_41935.html
https://www.iisajournals.ir/article_41935_967a6de65342c8080243a2e2f5c5b480.pdf
انجمن ایرانی روابط بین الملل
پژوهش های روابط بین الملل
2251-8444
2981-006X
3
9
2013
11
22
تحلیل ژئواستراتژیکی روابط ایران و پاکستان با تاکید بر عامل امنیتی
147
182
FA
محمدجعفر
جوادی ارجمند
استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه تهران
mjjavad@ut.ac.ir
آرش
بیدالله خانی
دانشجوی کارشناسی ارشد علوم سیاسی دانشگاه تهران
ایران و پاکستان به عنوان دو بازیگر مهم در جنوب غربی آسیا و داشتن مرزهای مشترک پهناور تاثیر گذاری مهمی بر تحولات بین المللی داشته اند. ضرورت های سیاسی و ژئو استراتژیکی بین ایران و پاکستان با وجود اختلاف در منافع و چشم اندازهای سیاسی در مورد مسائل منطقه ای و جهانی، باعث رابطۀ نزدیک بین دو کشور شده است. ماهیت و محتوای روابط دوجانبه ایران و پاکستان در مورد مسائل منطقه ای و بین المللی مختلف از جمله مسائل امنیتی و مرزی، متغیر افغانستان، هندوستان، آمریکا، منافع فرقه ای شیعه و سنی و گروههای بنیادگرا وسلفی،مسئله هسته ای، نیروهای ناتو، و.... می تواند بر آینده روند صلح و ثبات در آسیا تاثیرگذار باشد. مقاله حاضر تلاش دارد تا چشم اندازهای مختلف روابط ایران و پاکستان را در یک محیط ژئواستراتژیک امنیتی بررسی کند. بر همین اساس نوشتار حاضر استدلال میکند که مهمترین متغیر در روابط ایران و پاکستان بعد از انقلاب اسلامی به طور عام و پس از 11 سپتامبر به طور خاص عامل امنیت استراتژیک در یک محیط ژئو استراتژیک در منطقه می باشد. در واقع با توجه به موقعیت ژئوپلیتیکی و ژئو استراتژیکی دو طرف و مسائل امنیتی بین آنها، روابط فیه مابین دو کشور و نگاه استراتژیک سیاستگذاران دو طرف به هم در زمینه های مختلف نیز از مجرای محیط ژئو استراتژیک امنیتی و بالابردن توان امنیتی خود در منطقه بوده است.
شرایط جغرافیایی و ژئوپلوتیکی,محیط ژئواستراتژیک امنیتی,روابط راهبردی,امنیت استراتژیک
https://www.iisajournals.ir/article_48351.html
https://www.iisajournals.ir/article_48351_e9bd30038bc3d54d5b229e002fcf5a1a.pdf
انجمن ایرانی روابط بین الملل
پژوهش های روابط بین الملل
2251-8444
2981-006X
3
9
2013
11
22
تحول روابط روسیه و ناتو در دوره مدویدف و تأثیر آن بر روابط دوجانبه با جمهوری اسلامی ایران
183
202
FA
سید حسن
میرفخرایی
استادیار روابط بین الملل دانشگاه علامه طباطبایی
for501520@yahoo.com
طی دو دهه اخیر، روسیه بر مبنای راهبردهای سیاست خارجی خود، همواره گسترش ناتو به شرق را به سبب تحکیم حوزه نفوذ ناتو و غرب در منطقه، علیه منافع امنیت ملی خود تلقی کرده است. این در حالی است که مسکو در سالهای اخیر، با وجود مخالفت با گسترش ناتو تلاش کرده منافع ملی خود را بر اساس برنامههای آتی این سازمان تطبیق دهد؛ بهطوریکه در دوره مدویدف و بهویژه پس از نشست لیسبون در نوامبر 2010، شاهد گسترش چشمگیر همکاریهای کرملین با ناتو هستیم. تداوم این اوضواع، با توجه به همکاریهای تکنولوژیک و نظامی جمهوری اسلامی ایران با روسیه، در روابط مسکو تهران حائز اهمیت است
ایران,روسیه,سیاست خارجی,مدویدف,ناتو,نشست لیسبون
https://www.iisajournals.ir/article_41936.html
https://www.iisajournals.ir/article_41936_02ec5f11f0ae681dd4220ec9427190c1.pdf
انجمن ایرانی روابط بین الملل
پژوهش های روابط بین الملل
2251-8444
2981-006X
3
9
2013
11
22
ملاحظات سیاسی و امنیتی و حقوقی در مدیریت رودخانههای مرزی
203
233
FA
حجت
میانآبادی
دانشجوی دکتری هیدروپلیتیک دانشگاه صنعتی دلفت هلند
بیش از 45 درصد از خشکیهای جهان در حوضههای آبریز مشترک بینالمللی قرار دارند و زندگی بیش از 40 درصد از مردم دنیا به رودخانههای بینالمللی وابسته است. کمبود و توزیع نامناسب منابع آب، افزایش بیرویۀ مصرف، نبود جایگزین مناسب برای منابع آب و تلاش برای بهرهبرداری بیشتر از منابع آب مشترک، سبب ایجاد بحرانهای آب و تنشهای سیاسی در برخی مناطق دنیا شده است. بین نقاط مختلف دنیا، بحران آب در منطقۀ خشک و نیمهخشک آسیای غربی، بهمراتب خطرناکتر و وخیمتر از دیگر نقاط دنیاست. نبود آشنایی مناسب با قوانین بینالمللی آب و همچنین تئوریها و اصول مختلف بهرهبرداری از منابع آب مشترک مرزی، میتواند به طور چشمگیری در سوءمدیریت و بهرهبرداری غیربهینه از این رودخانهها مؤثر باشد. در این مقاله، مشکلات و چالشهای مدیریت منابع آبهای مشترک بینالمللی از منظر سیاسی بررسی شده و ارتباط آب و مسائل امنیت ملی تشریح میشود. افزون بر این، اصول و دکترینهای مختلف استفادهشده در قوانین و معاهدات بینالمللی آب بررسی میشود و راهکارهای پیشنهادی برای افزایش کارآمدی قوانین بینالمللی آب در مدیریت مسائل و چالشهای واقعی مدیریت منابع آب مشترک مرزی ارائه میشود.
رودخانههای مرزی,قوانین بینالمللی آب,ملاحظات سیاسی-امنیتی
https://www.iisajournals.ir/article_41937.html
https://www.iisajournals.ir/article_41937_2c2a86ed6f5f4ba5c0847096384d9600.pdf