2024-03-29T12:27:36Z
https://www.iisajournals.ir/?_action=export&rf=summon&issue=4813
پژوهش های روابط بین الملل
2251-8444
2251-8444
1391
2
5
تحلیلی بر تعاملات جمهوری اسلامی ایران و شورای همکاری خلیج فارس (1391-1384)
سید جلال
دهقانی فیروزآبادی
وحید
نوری
با روی کار آمدن اصولگرایان در جمهوری اسلامی، دوران پرتنش دیگری در روابط ایران و شورای همکاری خلیج فارس پدید آمده است. این تنشها با آغاز امواج خیزشهای مردمی در خاورمیانه و گسترش آن به زیرمجموعه خلیج فارس تشدید شده است؛ بنابراین پرسش اصلی این پژوهش آن است که مهمترین عامل در رویکرد شورای همکاری خلیج فارس در قبال ایران چیست؟ فرضیه اصلی این پژوهش این است که «پندار تهدید ایران» مهمترین عامل در سیاست خارجی شورای همکاری خلیج فارس در قبال جمهوری اسلامی است. در چهارچوب نظری این پژوهش، پرسش فرعی نخست آن است که آیا خلیج فارس معیارهای لازم برای شکلدهی یک «مجموعه امنیتی منطقهای» را دارد؟ پس از پاسخ مثبت به این پرسش و طرح دلایل غیرواقعی بودن تهدید ایران، در پرسش فرعی دوم به دلایل پنهان ترویج «ایرانهراسی» در منطقه خواهیم پرداخت. در این باره فرضیه فرعی دوم آن است که ایالات متحده و عربستان سعودی بهمنظور یکپارچهسازی اعضای شورای همکاری خلیج فارس در مقابل ایران از این سیاست بهره میگیرند.
مجموعه امنیتی منطقه ای
موازنه تهدید
موازنه قوا
شورای همکاری خلیج فارس
ایران هراسی
2012
09
22
9
52
https://www.iisajournals.ir/article_41907_3b2bf726c606ea86c93595c4a51c8602.pdf
پژوهش های روابط بین الملل
2251-8444
2251-8444
1391
2
5
خرید تسلیحات نظامی و همگرایی منطقهای در خلیج فارس (مطالعه موردی شورای همکاری خلیج فارس و ایران)
ارسلان
قربانی شیخ نشین
خلیج فارس از چند دهه گذشته منطقهای حیاتی، استراتژیکی و کانون مسئله امنیت منطقهای و بینالمللی بوده است و موقعیت ژئواستراتژیک، منابع عظیم انرژی، رقابتهای قدرتهای فرامنطقهای، وابستگیهای خارجی در این حوزه و مناقشات و بحرانهای منطقهای، تاکنون از مؤلفههای اصلی واگرایی و نبود همگرایی منطقهای آن بوده است. اکنون ظهور مؤلفه نوین خریدهای کلان تسلیحاتی و افزایش وابستگیهای نظامی - امنیتی میتواند شکلبندی همگرایی و امنیت منطقهای در حوزه خلیج فارس را در آینده نزدیک تغییر دهد و منطقه را وارد مرحله جدیدی از واگرایی کند. آینده همگرایی منطقهای در خلیج فارس و سیاستهای نظامی - امنیتی نوین، با مهمتر شدن خریدهای تسلیحاتی و افزایش وابستگیها به قدرتهای فرامنطقهای شکل تازهای به خود گرفته و در حال دگرگون شدن است. هدف اصلی این پژوهش بررسی تأثیر خریدهای تسلیحاتی و وابستگی خارجی بر نظام همگرایی منطقهای در حوزه خلیج فارس با تأکید بر تأثیرات شاخص خریدهای تسلیحاتی بر همگرایی بین ایران و کشورهای شورای همکاری خلیج فارس است. بر اساس نظریه وابستگی دلیل عدم همگرایی کشورهای حوزه خلیج فارس، وابستگی ساختاری آنها در درون نظام قدرتهای فرامنطقهای و سرمایهداری است؛ بنابراین به دلیل وابستگی خارجی (اقتصادی، سیاسی، نظامی) و خریدهای کلان تسلیحاتی از غرب و همچنین مقاومت نامتقارن ایران در برابر قدرتهای فرامنطقهای، همگرایی درون منطقهای کمرنگ میشود و همزمان تنشهای سیاسی، اقتصادی، قومی و اجتماعی تقویت و بیثباتی سیاسی در منطقه حاکم میشود و سرانجام به واگرایی بیشتر و شکست همگرایی در حوزه خلیج فارس میانجامد.
همگرایی
وابستگی خارجی
خلیج فارس
تسلیحات نظامی
جمهوری اسلامی ایران
2012
09
22
53
78
https://www.iisajournals.ir/article_41908_02c95d5e3f2ca4c923309d63942e0cc4.pdf
پژوهش های روابط بین الملل
2251-8444
2251-8444
1391
2
5
بزرگنمایی تهدید و توجیه بشردوستانه برای مداخله
حسین
دهشیار
با توجه به اینکه حساسیتهای سیستمی درباره اقدامات نظامی امریکا در صحنه جهانی کمتر شده است و کشورهای برتر نظام بینالملل تلاشی جدی برای متوقف کردن این کشور نمیکنند، نقش گروههای ذینفوذ داخلی و توجه وسیعتر رئیس جمهور به نظرات آنان افزایش یافته است. با وجود اینکه هیچ خطر جدی امنیت امریکا را تهدید نمیکرد و منافع ملی این کشور در معرض خطر نبود، باراک اوباما دستور استفاده از قدرت نظامی را علیه معمر قذافی صادر کرد. بشردوستان لیبرال در ساختار قدرت نقش مهمی بازی کردند تا از طریق بزرگنمایی تهدید، ضرورت حمله را گریزناپذیر کنند. باراک اوباما با قبول نظر بشردوستان لیبرال و تکرار این بزرگنمایی به دلیل ملاحظات انتخاباتی و حفظ پایگاه لیبرال خود تهاجم نظامی علیه لیبی را منطقی و ضروری یافت.
محدودیت های سیستمی
گروه های ذی نفوذ
بشردوستان لیبرال
ریسک پذیری
هراس امنیتی
2012
09
22
79
110
https://www.iisajournals.ir/article_41909_4e0c6a9a80f676f44d643217c6f9c50e.pdf
پژوهش های روابط بین الملل
2251-8444
2251-8444
1391
2
5
رویکرد باراک اوباما در قبال عضویت فلسطین در سازمان ملل متحد
محمدجعفر
جوادی ارجمند
حسینعلی
توتی
نوشتار زیر، با طرح این سؤال که دولت اوباما در قبال عضویت فلسطین در سازمان ملل، چه سیاستی را اتخاذ کرده است، به این پاسخ رسیده است که با عنایت به نظریة نئوایدئالیست، باراک اوباما در ابتدا، حمایت خود را از تأسیس کشور مستقل فلسطینی در سازمان ملل، بر اساس مرزهای قبل از 1967 اعلام کرد و بارها تلاش کرد تا دو طرف را به پای میز مذاکره بکشاند. اما با توجه به تلاشی که برای حل مسئلة صلح اعراب و اسرائیل انجام داده، موفقیتی نداشته است. بااینحال، اوباما بر این نکته تأکید میکند که هرگونه تلاش فلسطین برای شناسایی و عضویت در سازمان ملل، باید ازطریق مذاکره با اسرائیل انجام شود؛ یعنی ابتدا بحث مرزها و پایتختی قدس، حل شود و سپس وارد قضایای حقوقی و روند بینالمللی شود. درغیراینصورت، ایالات متحده به عنوان عضو دائمی شورای امنیت، عضویت فلسطین در سازمان ملل را وتو خواهد کرد. در این پژوهش، برای پاسخگویی به سؤال اصلی، از روش استقرایی و تحلیلی استفاده گردید.
اوباما
مسئلة فلسطین
سازمان ملل
اسرائیل
نئوایدئالیسم
2012
09
22
111
132
https://www.iisajournals.ir/article_41910_5bf8ffb66443de9ff7621431e74e3c5c.pdf
پژوهش های روابط بین الملل
2251-8444
2251-8444
1391
2
5
جهانیشدن آموزش عالی در هزاره سوم: مؤلفهها و ابعاد
حسن
خداوردی
جهانیشدن یکی از مهمترین مقولات بشری در دهههای پایانی قرن بیستم و دهه آغازین هزاره سوم است که زندگی بشر را در عرصههای مختلف تحت تأثیر قرار داده و در این میان نقش آموزش عالی انکارناپذیر است. امروزه بدون شک میتوان گفت جهانیشدن مسیر آموزش عالی را در بیشتر کشورهای جهان متحول کرده است؛ اما اینکه این تحول به چه صورتی بوده و چه الزاماتی برای دانشگاهها، دولتها و جوامع ایجاد کرده است، موضوعی است که درباره آن اختلاف نظر وجود دارد. پرسش اساسی پژوهش حاضر این است که ابعاد، مؤلفهها و نمودهای جهانیشدن در عرصه آموزش عالی چه بوده است و فرایند جهانیشدن چه تأثیری بر آموزش عالی ایران خواهد گذاشت؟ برای پاسخ به پرسش اصلی این فرضیه میتوان گفت که «ابعاد سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی جهانیشدن در عرصه آموزش عالی باعث تقویت خصوصیسازی و تجاری شدن آموزش عالی، کاهش نقش دولت، و افزایش واهمگرایی فرهنگی شده است»؛ اما واقعیت انکارناپذیر این است که دیدگاه واحدی در این خصوص وجود ندارد و هر مکتب و نظریه سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بر اساس دیدگاههای خود راهی نشان میدهد. نظام آموزش عالی ایران نیز از این قاعده مستثنا نیست.
آموزش عالی
جهانی شدن
بین المللی شدن
دانشگاه
هزاره سوم
آموزش عالی ایران
2012
09
22
133
164
https://www.iisajournals.ir/article_41911_c00890e03fa215669221e94b73090095.pdf
پژوهش های روابط بین الملل
2251-8444
2251-8444
1391
2
5
چالشهای نهاد زنان ملل متحد در ایجاد صلح پایدار
ضیاءالدین
صبوری
ساناز
نصیرپور
مرضیه
حمیدیان شورمستی
زمانی که از صلح به عنوان منفعت مشترک بشریت و ضرورتی همیشگی در سایه رهایی از خشونت، تحمیل و تبعیض یاد میشود، نمیتوان نقش جمعیت 5/3 میلیاردی زنان و دختران (معادل 49 درصد) در سراسر جهان را نادیده گرفت. درحالیکه زنان اقلیت مبارزان و عاملان جنگ را تشکیل میدهند، به طور فزایندهای بزرگترین آسیبها متوجه آنهاست. زنان در جوامع جنگزده با شکلهای خاص و ویرانگر خشونت مواجه هستند که گاه به صورت نظاممند بهمنظور رسیدن به اهداف نظامی یا سیاسی انجام میشود. خشونت علیه زنان به همراه تبعیض و قوانین نابرابر میتواند مانع دسترسی زنان به خدمات آموزشی، استقلال مالی، شرکت در سطوح تصمیمگیری و استقرار صلح شود؛ ازاینرو، خشونت علیه زنان تهدیدی اساسی علیه صلح پایدار محسوب میشود. در طی سالهای متمادی، تعهد به فرهنگ صلح، هسته اصلی موفقیت در سه حوزه از فعالیتهای سازمان ملل متحد یعنی صلح و امنیت، توسعه پایدار و حقوق بشر را تشکیل میدهد. با این حال، سازمان ملل متحد در تلاش خود برای برابری جنسیتی و توانمندسازی زنان با چالشهایی جدی از جمله بودجه ناکافی و نبود محرکی واحد که برای هدایت فعالیتهای این سازمان درباره مسائل مربوط به برابری جنسیتی به رسمیت شناخته شده باشد، مواجه بوده است؛ ازاینرو، نهاد «زنان ملل متحد» برای رسیدگی به چنین چالشهایی در جولای 2010 تأسیس شد تا به عنوان نهادی پویا بهمنظور فراهم کردن صدایی قدرتمند برای زنان و دختران در سطح بینالمللی، منطقهای و ملی فعالیت کند. این مقاله با استناد به اهداف تأسیس نهاد زنان ملل متحد، ضمن اشاره به پیشینه سازمان ملل متحد و ارزیابی اقدامات آن در زمینه ایجاد صلح پایدار، با تمرکز بر رهیافتها و نطریههای نهادگرایی لیبرال، دیپلماسی پیشگیرانه و فمنیسم پسامدرن تلاش کرده است تا نقش و کارایی نهاد زنان ملل متحد در برابر چالشهای گذشته و پیش رو در زمینه صلح و صلحسازی با رویکرد پایدار را تحلیل کند.
سازمان ملل متحد
نهاد زنان ملل متحد
صلح پایدار
امنیت بین المللی
خشونت علیه زنان
نهادگرایی لیبرال
دیپلماسی پیشگیرانه
فمینیسم پسامدرن
2012
09
22
165
192
https://www.iisajournals.ir/article_41912_77685d348a3a508aa6efd5a80ae4786a.pdf