ایرادات قابل طرح در برابر اسناد تجاری در حقوق ایران با نگرشی بر کنوانسیون های بین المللی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی ، گروه حقوق ، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی ،اراک ،ایران

2 استادیار، گروه حقوق ، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی ،اراک،ایران.

3 استادیار، گروه حقوق ، واحد اراک ،دانشگاه آزاد اسلامی ، اراک ،ایران

10.22034/irr.2021.141270

چکیده

اسناد براتی از اصول و قواعدی همچون «اصل عدم استماع ایرادات» و «وصف تجریدی» تبعیت می‌کنند. علیرغم اهمیت فراوان این اصول اکثر حقوقدانان به بررسی اجمالی آن‌ها پرداخته‌اند و برخی نیز با توجه به فقه و اصول حاکم بر حقوق مدنی سعی در تفسیر و توضیح آن داشته‌اند؛ همین امر موجب سوالات و ابهام‌های زیادی گشته است. در این پژوهش، برای پاسخ به سوال‌های طرح‌ شده ،از روش‌های توصیفی و تحلیلی و نیز روش‌های تبیینی و استنتاجی بهره برده‌ایم و این نتیجه حاصل شد که اصل عدم استماع ایرادات، علاوه بر ایرادات رابطهی پایه، لازم است در خصوص ایرادات معامله‌ی براتی هم اعمال شود. بهعلاوه، به این نکته اشاره کردیم که استثنائات هریک از این موارد متفاوت از دیگری است؛ زیرا در حالی که دارنده بلاواسطه و همچنین دارنده فاقد حسن نیت تنها استثناهای وارده بر اصل مذکور در خصوص رابطه پایه هستند، استثناهای این اصل در خصوص ایرادات معامله‌ی براتی را می‌‌توان به دو بخش تقسیم کرد: یک بخش که منجر به زوال مطلق تعهدِ متعهد و بخش دیگرکه موجب زوال نسبی تعهد می‌شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Objections raised against commercial documents in Iranian Law with an attitude towards international conventions.

نویسندگان [English]

  • akbar khosh 1
  • Ali Radan Jebeli 2
  • vahid ghasemiahd 3

1 PhD Student in Private Law, Department of Law, Arak Branch, Islamic Azad University, Arak, Iran

2 Assistant Professor, Department of Law, Arak Branch, Islamic Azad University, Arak, Iran.

3 Assistant Professor, Department of Law, Arak Branch, Islamic Azad University, Arak, Iran

چکیده [English]

Commercial documents follow principles and rules such as the "principle of non-hearing of objections" and the "abstract description". In spite of the great importance of these principles, most jurists have given a brief overview of them, and some have tried to interpret and explain them according to the jurisprudence and principles governing civil rights. This has led to many questions and ambiguities. In this study, in order to answer the proposed questions, we have used descriptive and analytical methods as well as explanatory and inferential methods, and it was concluded that the principle of non-hearing of objections, in addition to basic relationship problems, should also be applied to objections of commercial transactions. In addition, we pointed out that the exceptions for each of these cases are different; because while the direct holder as well as the holder who has no good will are the only exceptions to the above principle regarding the basic relationship. The exceptions to this principle regarding the objections of commercial transactions can be divided into two parts: first that leads to absolute decline of commitment of the committed and second that causes relative decline in commitment.

کلیدواژه‌ها [English]

  • The principle of non-hearing of objections
  • abstract description
  • commercial documents
  • objections
  • basic relationship
اخلاقی، بهروز (1370-1371)،«نظریه عمومی حاکم بر اسناد تجاری»، جزوه پلی کپی دانشکده حقوق دانشگاه تهران
اسکینی، ربیعا (1373)،حقوق تجارت تطبیقی (برات،سفته وچک ایران،فرانسه و انگلیس )چاپ اول ،تهران:انتشارات مجد.
 اسکینی، ربیعا (1378)،حقوق تجارت کلیات ،معاملات تجاری ،تجار و سازماندهی فعالیت تجاری ،چاپ اول،تهران:انتشارات سمت.
اسکینی، ربیعا (1373)،حقوق تجارت (برات ،سفته،قبض انبار،اسناد در وجه حامل و چک)،چاپ اول ،قم:انتشارات مهر.
امامی، سید حسن (1371)،حقوق مدنی ،جلد اول ،چاپ یازدهم ،تهران:کتابفروشی اسلامیه.
بهرامی، بهرام (1382)،حقوق تجارت کارردی ،چاپ اول،تهران :انتشارات نگاه بینه و بهنامی.
جنیدی، لعیا، شریعتی نسب، صادق، (1392)،« وصف تجریدی در حقوق ایران با تاکید بر رویه قضایی»، فصلنامه حقوق، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره 43،شماره 1،صص 16-1
دکتر فخاری، امیرحسین،( 1373-1374)،جزوه پلی کپی اسناد تجاری، مقطع کارشناسی، انتشارات دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی
ستوده تهرانی، حسن،(1375)،حقوق تجارت ،جلد سوم، تهران :انتشارات دادگستر.
سکوتی نسیمی،رضا،(1395)،مباحثی تحلیلی از حقوق اسناد تجاری ،چاپ دوم،تهران:انتشارات مجد.
شهیدی ،مهدی ،(1380)،حقوق مدنی تشکیل قراردادها و تعهدات،چاپ دوم،تهران:انتشارات مجد.
 صباغیان،حسین،(1396)،ویژگی ها و مزایای اسناد تجاری در آراء دیوان عالی کشور،نظریات اداره حقوقی و محاکم دادگستری ،چاپ اول ،تهران:انتشارات جنگل.
صقری،محمد،(1380)،حقوق بازرگانی اسناد،چاپ اول،تهران:شرکت سهامی انتشار.
عبدی پور فرد، ابراهیم، فتوحی راد، علی،(1395)، «تحلیل اقتصادی اسناد تجاری به عنوان سیستم پرداخت»، فصلنامه دانشنامه حقوق اقتصادی (دانش و توسعه سابق)،شماره 9،صص113-134
عبدی پور فرد،ابراهیم (1393)،حقوق تجارت جلد سوم ،تهران:انتشارات مجد .
عرفانی ،محمود (1375)،حقوق تجارت،جلد اول ،قم:انتشارات ماجد.
کاتوزیان،ناصر (1366)،حقوق مدنی قواعد عمومی و قراردادها،جلد دوم،چاپ اول ،تهران:چاپخانه بهمن.
کاتوزیان،ناصر (1371)،مقدمه علم حقوق ،چاپ پانزدهم ،تهران:شرکت بهمن برنا.
کاتوزیان،ناصر (1370)،حقوق مدنی اعمال حقوقی ،چاپ اول،تهران:شرکت بهمن برنا .
کاویانی ،کوروش،(1389)،حقوق اسناد تجارتی حقوق تجارت 3 ،چاپ سوم،تهران:انتشارات نشر میزان.
مافی، همایون، عبدالصمدی، راضیه، (1394)، «بررسی تطبیقی وصف تجریدی در اسناد تجاری با اصل استقلال در اعتبارات اسنادی»، فصلنامه پژوهش بازرگانی، شماره77، صص145-115
مسعودی، بابک، (1379)،« اصول حاکم بر اسناد تجاری»، مجله کانون وکلا، شماره 171،صص
نوروزی، رضا، (1379)، «دعوای دارنده چک علیه صادر کننده»، مجله وکالت، شماره 4، صص 24-27
نوروزی، رضا،(1393)، مباحث تحلیلی از حقوق تجارت (اوراق تجاری ،بورس ،اوراق بهادار ،حق کسب و پیشه)،قم:انتشارات جعفری.
 
Bills of Exchange Act 1882(UK Public General Acts1882 c. 61 (Regnal. 45_and_46_Vict)
Black’s Law Dictionary.
Clarkson,Kenneth A, Miller Leroy&Roger  Leroy& Cross,Frank B,(2012),Business Law Text and  Caces,12Ed,USA,South-Western,Centage Learning.
Convention Providing a Uniform Law for Cheques, 1931/03 / 19. 
Geneva Conventions  Bills of Exchange and Promissory Notes (Geneva, 1930) The League of Nations.
Kessler,Friedrich,(1938)”Forged endorsements” ,Yale Law school Legal Scholarship Repository,vol47,No6,863-897.
 Mann,Richard A& Roberts,Barry S,(2012).Business Law.15Ed.USA.South- Western,Centage Learning
 Mayer , Don.  et al ., Business law and the legal Enironment: Master of Accouhntancy edition  v.1.0 ,2012,p 876.
Miller ,Roger Leroy& Jentz,Gaylord A,(2010), Business Law Today, 15Ed.USA,south- Western,Centage Learning.
Uniform Commercial Code,2002.
United Nation Convention on International Bills of Exchange and International Promissory Notes, 1988(UNCITRAL)