پژوهش های روابط بین الملل
سناریوهای محتمل آینده عراق بر اساس بازیگران مؤثر سطوح ملی، منطقهای و بینالمللی
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه اصفهان
2 دانشجوی دکتری روابط بین الملل دانشگاه اصفهان
3 دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه اصفهان
چکیده
کشور عراق در شرایط جدید شاهد مواجهه با تشدید ناامنىها و توسعه حضور گروه تروریستى داعش بوده است. بحران جدید ناشى از اقدامات تروریستى داعش را مىتوان بهعنوان یکی از مهمترین چالش امنیتى برای منطقه طى یک دهه گذشته قلمداد کرد. زیرا تحولات آینده عراق نقش مهمی در ترسیم خطوط قدرت در این منطقه بازی خواهد کرد. بنابراین مسائلی از قبیل آینده سیاسی عراق در منطقه، شکل حکومت بعدی عراق پس از برون‌رفت از بحران و یا سقوط بغداد توسط داعش، ترکیب حکومت و نقش گروههای متنوع قومی - مذهبی و همچنین نقش نیروهای خارجی در عراق در کانون این نگرانیها و توجهات قرار دارد. مقاله حاضر بر اساس روش آینده‌پژوهی و شیوه سناریونویسی آیندههای محتمل در عراق را مورد شناسایی قرار داده است. درواقع سؤال اصلی مقاله این است که بر اساس بازیگران سطوح ملی، منطقهای و بینالمللی مربوط به تحولات عراق چه سناریوهایی برای آینده آن محتمل خواهد بود؟ در این راستا نگارنده به ترتیب احتمالِ کم به زیاد چهار سناریوی؛ غیرمنتظره نامطلوب (سقوط عراق توسط داعش)، منتظره مطلوب (شکست کامل داعش در عراق)، غیرمنتظره مطلوب (تجزیه عراق- نسبت به سقوط آن-) و منتظره غیرمطلوب (مدیریت بیثباتی در عراق توسط آمریکا)، را مورد شناسایی و بررسی قرار داده است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Iraq Possible future scenarios based on effective actors national, regional and international levels
نویسندگان [English]
- E. O. Yazdani 1
- Davood Afshari 2
- Bahman Rabie Nia 3
1 Associate Professor, Department of Political Science, University of Isfahan
2 PhD student in International Relations, University of Isfahan
3 PhD Student of Political Science, University of Isfahan
چکیده [English]
Iraq has been witness facing insecurity intensified and development of ISIS in the new situation.New crisis caused by terrorist acts ISIS can be considered one of the most important security challenge for the region over the past decade.Because future evolution of Iraq will play an important role in drawing the power lines in this region. So, There are issues such as the political future of Iraq in the region, form the next government in Iraq after out of the crisis or Baghdad fell by the ISIS, a combination of government and the role of diverse groups ethnic religious as well as the role of foreign forces in Iraq Central to this concern and attention.This article has recognized possible future based on futurology and scenario approach in Iraq. Actually the main question of paper has been what possible scenarios for the future based on the actors at national, regional and international relating to Iraq developments?In this context, the authors identifies and examined four scenarios the possibility of low to high, unexpected unfavorable (fall of Iraq by ISIS), a favorable expected (complete failure ISIS in Iraq), unexpectedly favorable (decomposition Iraq to its collapse) and expected unfavorable (management Instability by America in Iraq). However, scenarios can systematically explore the coming challenges and opportunities be at the service of foreign policy strategies.
کلیدواژه‌ها [English]
- Futures Studies
- Iraq
- Iran
- ISIS
- scenario
- America
اساکول، پی. (1384). روش‌های مطالعات آینده‌پژوهی. ترجمه سعید خزایی، تهران: مرکز آینده‌پژوهی علوم و صنایع دفاعی، معاونت اطلاع‌رسانی و خدمات علمی.
اسدی، علی‌اکبر. (1393). خیزش داعش و بحران امنیتی در عراق جدید. تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
اسدی، علی‌اکبر. (1387). تحولات و مسائل جدید عراق و رویکرد ایران. تهران: انتشارات شادان.
اسدی، علی‌اکبر. (1391). روند دولت‌سازی در عراق جدید. تهران: انتشارات اندیشه‌سازان نور.
امیری‌مقدم، رضا. (1393). «علل پیروزی‌های عراق بر داعش»، ماهنامه اندیشه و راهبرد،13 (11). صص 63.
پورسعید، فرزاد. (1385). تروریسم نوین و منافع جمهوری اسلامی ایران، مطالعات راهبردی.
تقوی‌گیلانی، مهرداد. (1389). مطالعه روش‌های آینده‌شناسی. طرح سیاست‌گذاری علم و فناوری در کشور، موسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی، دفتر مطالعات.
جعفری‌پویا، سعید. (1393). «اردوغان از داعش استفاده ابزاری میکند»، ماهنامه مهرنامه، 39 (10). ص 78.
حق‌پناه، جعفر. (1387). کردها و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران ، تهران: موسسه تحقیقات بینالمللی ابرار معاصر.
خسروی، غلامرضا. (1390). «مولفه‌های داخلی پایدار و مور بر سیاست خارجی عراق جدید»، در کتاب «چشم‌انداز عراق آینده؛ بررسی روندهای داخلی و خارجی»، به اهتمام غلامرضا خسروی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
زارعی، سعدالله. (1393). «الگوی رفتاری آمریکا با تروریسم»، فصلنامه مطالعات راهبردی جهان اسلام، 15 (1).
ساسانیان، سعید. (1393). ایران و مقابله با داعش؛ مانور نظامی یا زمینه‌سازی دیپلماتیک؟. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
سردارنیا، خلیل. (1391). «استمرار خشونت و رویای دموکراسی یک تحلیل چند سطحی»، فصلنامه راهبرد،
63 (2). صص 114-98 .
فاطمی‌صدر، امیر. (1393). چشم انداز راهبردی داعش. تهران: انتشارات وهابیت‌شناسی.
فیروزآبادی، حسن. (1393). تکفیری‌های داعش را بشناسیم. تهران:دانشگاه عالی دفاع ملی.
گودرزی، طاهره. (1387). «صف‌آرایی کشورهای عربی در قبال جنگ 22 روزه غزه»، اطلاعات راهبردی، 6 (70 و69). ص 60.
لسر، ایان و دیگران. (1385). «منابع ستیز در خاور میانه بزرگ»، ترجمه علیرضا سلطانی، راهبردهای امنیتی آمریکا درخاورمیانه، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی .
مرادی، حجت‌الله. (1390). «آینده‌پژوهی، مفاهیم و روش‌ها»، فصلنامه سیاست،36 .ص 118.
منوری، مهدی. (1383). اصول، اهداف و کاربردهای آینده‌اندیشی. تهران: نخستین کارگاه آینده‌اندیشی.
مظفری، علی. (1389). «آینده‌پژوهی، بستر عبور از مرز دانش»، فصلنامه نظم و امنیت اجتماعی، 2 (4). ص 24.
ناصر‌آبادی، زهرا. (1379). آینده‌پژوهی، مرکز مطالعات و برنامه ریزی استراتژیک، تهران: موسسه آموزشی تحقیقاتی صنایع دفاعی.
نعیمیان، ذبیح‌الله. (1386). «جریان نوسلفی‌گری در دوران معاصر»، فصلنامه پژوهشی انقلاب اسلامی، 3 (11). ص 42.
هالستی، کی. جی. (1378). مبانی تحلیل سیاست بین‌الملل. ترجمه بهرام مستقیمی و مسعود طارم‌سری، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی.
هوشی‌سادات، سیدمحمد. (1392). بیداری چهارم در خاورمیانه. تهران: انتشارات موسسه بینالمللی ابرار معاصر.
هوشی‌سادات، سیدمحمد. (1393). داعش، میراث سیاسی غربی عربی. تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
یونسیان، مجید. (1392). «تحولات روابط ایران و عربستان»، مجله سیاسی-راهبردی بصائر، سازمان عقیدتی-سیاسی ارتش، 341. ص 34.
یونسیان، مجید. (1393). «داعش در عراق و سوریه»، مجله سیاسی-راهبردی بصائر، سازمان عقیدتی سیاسی ارتش، 344. ص 16.
Afrasiabi, K. (2014). The New Iraq Crisis: Irans Options. Iran Review. pp 7-12.
Blanchard, Ch. (2007). Alqaede Statements and Evolving Ideology. CRS report ForCongress.
Balanchard, Ch. (2016). The Islamic State and U.S. Policey. congressional research service, pp. 214-269.
Bill, R. (2014). Syrian National Coalition Urges U.S. to Drop al- Nusrah Terrorism
Bosee, S. (2007). Syria and Iranian Accendance: Suni and American Perception, IPCS Research -Pepers, available at: http://www.Ipcs.Org/pdf-files/issue/86606298-ipcs–researchpaperlo–Srinjbose, pdf, (accessed on 2008, Feb 10)
Designation, Long War Journal. 3, pp. 11-18
Dodge, T. (2005). Iraq's Future: the after lathe of regime change. New York: Routledge.
Gambhir, H. (2015). ISIS Declares Governorate in Russia’s North Caucasus, available at: http://understandingwar.org/backgrounder/isisdeclares-governorate-russia%E2%80%99snorth-caucasusregion#sthash.r2anmNPy.dpuf, (accessed on 2015, Oct 10).
Gambhir, H. (2015). Meet ISIS’s Most Dangerous Affiliates. Available at: http://understandingwar.org/sites/default/files/Harleen%20Gambhir-ISIS%20Affiliates- Politico%20DEC%202015.pdf, (accessed on 2015, Dec14)
Gunter, M. (2008). The Kurds Ascending: the Evolving Solution to the Kurdish Problem inIraq and Turkey. New York: Palgrave, Macmillan.
Gen, J. (2015). Special Presidential Envoy for the Global Coalition to Counter ISIL, statement submitted for the conference Taking the Fight to ISIL: Operationalizing CT Lines of Effort Against the Islamic State Group,” Washington Institute for Near East Policy, pp 23-60.
Henderson, S. (2007). Saudi Arabia: the Nightmare of Iraq in David Pollock, Washington Institute, Policy Focus.
Hippler, J and B. Stone. (2005). Nation- Building: A Key Concept for Peacful Conflict Transformation? UK: Pluto Press.
Hoffman, M. (2014). Caucasus Emirate Militants Pledge Allegiance to the Islamic State in a Video, available at: https://news.vice.com/article/caucasus-emirate-militantspledge-allegiance-to-the-islamic-state-in-new, (accessed on 2014, Dec 20).
International Crisis Group. (2007). Iraq and the Kurds: Resolving the Kirkuk Crisis. Middle East Report, 64.
Kazemi , A.A. (2005). The Dilema of Nation-Builing and State Formation in the post-saddam Iraq. Journal of law and politics, pp: 8-17.
Mackenzie, N. D. (1999). The origin of Kurdish, in: Iranica Diversa, (eds) Carlo G. ceretti and Ludwig Paul, vol. II, Roma: Instituto Italiano, PerLAFrica. E LOriente.
McFate, J. L. (2015). The ISIS Defense of Iraq and Syria: Countering an Adaptive Enemy. Institute for the Study of War.
Makridakis, S. and Wheelwright, S. (1989). Forecasting Methods For Management. UK: pangian press.
Nemtsova, A. (2015). In Russia, the Struggle to Un-Recruit ISIS Followers. available at: http://www.thedailybeast.com/articles/2015/04/03/in-russia-the-struggle-to-unrecruit-isis-followers.html, (accessed on 2015, March 20).
Rubin, B. (2007). Syria and Iraq: The inconvenient truth, in: David Pollock , New York: Palgrave, Macmillan.
Vatchagaev, M. (2013). Chechens among the Syrian Rebels: Small in Number, but Influential. Available at: http://www.jamestown.org/single/?tx_ttnews%5Btt_news%5D=41748&no_cache=1#.VnMZnfkrJD8, (accessed on 2013, sep 16).
)