سناریوهاى محتمل آینده عراق بر اساس بازیگران مؤثرسطوح ملى،منطقه اى وبین المللى

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکتری روابط بین الملل دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

چکیده

رهیافت‌های نئولیبرالی، تفسیر موسع از نقش منابع در رقابت‌های منطقه‌ای را ارائه می‌دهند. موضوعاتی از جمله: هویت، منابع انرژی و منابع آب در زمره نشانگان رقابت برای منابع تلقی می‌شود. نظریه‌پردازان موضوعات راهبردی بر این امر تاکید دارند که در سال‌های بعد از جنگ سرد، زمینه برای شکل‌گیری رقابت‌های جدید در روابط کشورهای منطقه‌ای و بین‌المللی به‌وجود آمده است. بحران اوکراین، بحران امنیتی سوریه و عراق در زمره منازعات مربوط به منابع محسوب می‌شوند. به هر میزان، ظرفیت‌سازی برای افزایش صادرات کالاهای اقتصادی فراهم گردد، طبعا جلوه‌هایی از همکاری‌های چندجانبه در حوزه منطقه‌ای و بین‌المللی نیز بوجود می‌آید. نیازهای متقابل ایران و عربستان به درآمدهای نفتی را باید در زمره عوامل گسترش همکاری در روابط متقابل کشورها دانست. هماهنگ‌سازی روابط ایران و عربستان در حوزه دیپلماسی منابع، بخشی از ضرورت‌های نگرش نئولیبرال به پیوند موضوعات راهبردی و اقتصادی می‌باشد. در این مقاله تلاش می‌شود تا از رهیافت نئولیبرالی در جهت بهینه‌سازی الگوی روابط ایران و عربستان استفاده شود. نئولیبرال‌ها بر این اعتقادند که همکاری‌های اقتصادی زمینه گسترش روابط به عرصه‌های راهبردی را امکان‌پذیر می‌سازد. با توجه به چنین نگرشی هماهنگ‌سازی سیاست اقتصادی ایران و عربستان، زمینه لازم برای بهینه‌سازی روابط راهبردی را امکان پذیر می‌سازد. پرسش اصلی مقاله بر این موضوع تاکید دارد که: «بازسازی روابط منطقه‌ای ایران و عربستان از چه طریق امکان‌پذیر می‌باشد؟» فرضیه مقاله معطوف به گزاره‌ای است که: «بازسازی روابط منطقه‌ای ایران و عربستان در قالب سازوکارهای اقتصاد منابع و تاثیر آن بر دیپلماسی حاصل می‌گردد.» 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Possible scenarios for Iraq's future based on effective actors at national, regional, and international levels

نویسندگان [English]

  • Ebrahim Motaghi 1
  • Amir Ramzani 2
  • Fateme Nekolalazad 2

1 Professor, University of Tehran

2 PhD student in International Relations, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran

چکیده [English]

Neoliberal approaches provide a broad interpretation of the role of resources in regional competition. Issues such as: Identity, energy and water resources are considered to be competing for resources. Strategic theorists emphasize that in the years following the Cold War, the ground for new competitions in regional and international relations emerged. The Ukraine crisis, the Syrian and Iraqi security crises are among the disputes over resources. To the extent that capacity building is provided to increase exports of economic goods, there are also manifestations of multilateral cooperation in the regional and international arena. Mutual needs of Iran and Saudi Arabia for oil revenues should be considered as factors contributing to the expansion of cooperation between the two countries. The coordination of Iran-Saudi relations in the field of resource diplomacy is part of the neoliberal approach to linking strategic and economic issues. This article attempts to use the neoliberal approach to optimize the pattern of Iran-Saudi relations. Neoliberals believe that economic cooperation makes it possible to develop relationships in strategic areas. Given this approach of coordinating economic policy between Iran and Saudi Arabia, it makes it possible to optimize strategic relations. The main question of the paper emphasizes: "How is it possible to rebuild regional relations between Iran and Saudi Arabia?" Is coming. ”

کلیدواژه‌ها [English]

  • Patterns of Cooperation
  • Political Economy
  • Oil Policy
  • Energy Diplomacy
  • Regional Role
احمدیان، مجید. (1378). اقتصاد نظری و کاربردی نفت. تهران: پژوهشکده اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس.
استوینس، پل. (1390). اقتصاد انرژی. ترجمه علی طاهری‌فرد، سیدجعفر حسینی و جلال دهنوی. تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق(ع).
اسدی، بیژن. (1389). «تاثیر توان هسته‌ای ایران بر امنیت قدرت روابط و امنیت منطقه‌ای»، پژوهشنامه علوم سیاسی، 2 (1).
برزگر، کیهان. (1380). «تنش‌زدایی در سیاست خارجی خاتمی و آثار آن بر بهبود روابط ایران و عربستان سعودی»، در ذاکریان، مهدی، سیاست خارجی خاتمی از منظر صاحب‌نظران، تهران: همشهری، جلد 2.
 پوراحمدی حسین و ذوالفقاری مهدی. (1389). «دیپلماسی انرژی: منافع و امنیت جمهوری اسلامی ایران»، مجموعه مقالات نفت و سیاست خارجی، پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام.
 ثقفی‌عامری ناصر. (1389). «ایران و تحولات ژئوپلتیک نفت و گاز»، مجموعه مقالات نفت و سیاست خارجی، پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام.
رمضانی، امیر. (1392). نقش سیاست‌های نفتی ایران و عربستان در روابط دو کشور 2010-2000، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، گروه روابط بین‌الملل، تهران: ایران
عادلی، محمدحسین. (1389). «نفت و دیپلماسی انرژی»، مصاحبه با ماهنامه اقتصاد انرژی، 127 (3).
مولانا، حمید و منوچهر محمدی. (1387). سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در دولت احمدی نژاد.تهران: نشر دادگستر.
واعظی، محمود. (1389). «دیپلماسی انرژی ایران و قدرت‌های بزرگ در خلیج‌فارس»، مجموعه مقالات نفت و سیاست خارجی، پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام.
 
منابع انگلیسی
Buzan, B. (2005). International Political Economy and Globalization, in Alex J. Bellamy (ed). International Society and Critics. US: Oxford University press
Dannreuther, R. (2003). Asian Security and China's Energy Needs. International Relation of Asia-Pacific, 3.
Ebinger, C. (2007). About the Energy Security Initiative. Booking Institution, Washington DC.
Fischer, M. j. (1980). From Religious Dispute to Revolution. Cambridge:
Harvard University Press.
Friedman, T. (2009). Metaphor and the First Law of Pertropolitics. Foreign Policy Magazine, October.
Haykel, B. (2015b). ISIS: A Primer. Princeton: Princeton University Press.
………… . (2015a). What ISIS really wants?. The Atlantic, 27 Feb.
Kagan, F, K. Kagan, J. Cafarella, H. Gambhir and K. Zimmerman. (2016). Al Qaeda and ISIS: Existential Threats to the U.S. and Europe, Washington: Institute for the Study of war, Report One, U.S. Grand Strategy: Destroying ISIS and al Qaeda, Jan.   
Neumann, P. (2016). Radicalized: New Jihadists and the Threat to the West. London: I. B. Tauris.
Strange, S. (1994). Retinking Structural Chang In International Political Economy: States, Firms And Diplomacy, in R. Stubbs And G. Underhill. Political Economy And the Changing Global Order. Mc chlelland & Stewart Inc.
Wood, G. and E. Murrow. (2015). What ISIS Really Wants? Available at: http://www.theatlantic.com/magazine/archive/2015/03/what-isis-really-wants/384980/World Energy Outlook, (Accessed 2013, November).