پژوهش های روابط بین الملل

بررسی تطبیقی وضعیت حقوق بشر در ایران و عربستان با تاکید بر تئوری‌های نوین حاکمیت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری اندیشه سیاسی،دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

2 عضو هیئت علمی دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

چکیده

در این مقاله سعی می‌گردد پیرو تحولات عمیق و گسترده‌ای که در دهه‌های اخیر در صحنه روابط بین‌الملل به وقوع پیوسته و سوالات فراوانی را پیش روی جامعه بشری قرار داده، موضوع حقوق بشر را در چارچوب مکانیسم‌های نظارتی و تاثیر آن بر حاکمیت ایران و عربستان با تاکید بر تئوری‌های نوین حاکمیتی مورد بررسی قراردهیم، بدین معنی که مساله حقوق بشر به عنوان متغیر مستقل و حاکمیت ایران و عربستان به عنوان متغیر وابسته تلقی گردیده و تحدیدات مختلف آن برای دو کشور تبیین گردد. البته چنین رویکردی به هیچ وجه تحدید محوری تلقی کردن صرف مساله حقوق بشر در روابط دو کشور در مناسبات جهانی محسوب نمی‌گردد، بلکه متناظر بر نقش‌آفرینی این پدیده نوظهور و مورد توجه افکار عمومی در جهان امروز می‌باشد. مقوله‌ای که به لحاظ گستردگی حوزه صلاحیت و دخالت و به لحاظ تعهدات الزام‌آور بین‌المللی دولت‌ها، کلیدی‌ترین ارکان حاکمیت ملی دولت‌ها را با تحدید مواجه کرده است و سوال این است این چالش‌ها و تحدیدات حاکمیتی آن برای ایران و عربستان کدامند و حقوق بشر با توجه به تئوری‌های نوین چه محدودیت‌هایی بر حاکمیت ایران و عربستان ایجاد می‌کند؟

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A comparative study of human rights in Iran and Saudi Arabia with an emphasis on modern theories of sovereignty

نویسندگان [English]

  • Abbas ali Talebi 1
  • Reza Jalali 2
  • Bijan Nayeree 2
  • Amir Sajedi 2

1 PhD student of Political Thought, Faculty of Political Science, Islamic Azad University, Central Tehran Branch

2 Faculty of Political Science, Islamic Azad University, Central Tehran Branch

چکیده [English]

Following the profound and wide-ranging developments that have occurred in the international relations scene in recent decades and have posed many questions to the human community, this article attempts to investigate the human rights issue in the framework of the monitoring mechanisms and its impact on the sovereignty of Iran and Saudi Arabia with a focus on modern theories of sovereignty. This means that the issue of human rights as an independent variable and the sovereignty of Iran and Saudi Arabia is considered as a dependent variable and the limitations for the two countries are to be explained. Of course, such an approach would in no way be a limitation of axial consideration of the human rights issue in relations between the two countries in global affairs. But corresponds to the role of this emerging phenomenon and is of interest to public opinion in today's world. A category that, in view of the widespread acceptance and interference, and in terms of the international obligations of governments, has limited the key elements of national sovereignty. And the question is, what are these challenges and their governance constraints for Iran and Saudi Arabia? And what restrictions does human rights impose on Iran and Saudi Arabia considering modern theories?
Key words: human rights, government Sovereignty, monitoring mechanisms, Iran, Saudi Arabia

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key words: human rights
  • government Sovereignty
  • monitoring mechanisms
  • Iran
  • Saudi Arabia
احمدیان، حسن. (1391). دین و دولت در عربستان سعودی از دولت وهابی تا وهابیت دولتی. تهران: موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران.
استنسلی، استیگ. (1395). جامعه‌شناسیسیاست قدرت در عربستان. ترجمه نبی‌الله ابراهیمی. چاپ دوم. تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
ایوانس، تونی. (1381). «دموکراتیک‌سازی و حقوق بشر»، ترجمه حسین شریفی‌طرازکوهی، فصلنامه راهبرد، (22).
بنی‌هاشمی، میرقاسم. (1383). رژیم جهانی حقوق بشر و حاکمیت ملی جمهوری اسلامی ایران. تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
جاوید، محمدجواد. (1389). «نقش کشورهای اسلامی در تدوین و تصویب اسناد جهانی حقوق بشر»، فصلنامه حقوق بشر اسلامی، سازمان بسیج اساتید کشور.
خانی، محمدحسن و روح‌الامین سعیدی. (1392). «جهانی شدن و مساله فرسایش حاکمیت در عصر پساوستفالیا»، فصلنامه پژوهش‌های روابط بین‌الملل، 1 (8).
خرازی، فردین. (1386). شورای حقوق بشر و راهبرد جمهوری اسلامی.تهران: پژوهشکده تحقیقات استراتژیک.
دانلی،جک. (1381). «دموکراسی، توسعه و حقوق بشر»، فصلنامه راهبرد، (22).
دهبانی‌پور، رضا و باقر میرعباسی. (1395). «تغییر نظام سیاسی مصر (2011) در پرتو گفتمان جهانی شدن حقوق بشر»، فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام، 5 (17).
روزنامه فرهیختگان، (17/05/1395)، شماره، 2010
روزنامه فرهیختگان، (07/06/1395)، شماره 2028 .
روزنامه فرهیختگان، (17/05/1395)، شماره، 2010.
روزنامه ملت، (16/11/1390)، نقض حقوق زنان در عربستان.
ریاض، نجیب‌الریس. (1998). «ریاح الشمال: السعودیه و الخلیج و العرب فی العالم التسعینات»، الطبع الثالثه، ریاض الریس للکتب والنشر.
سادات‌اخوی، سیدعلی و عباس خداشناس. (1394). «شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد و وضعیت حقوق بشر در عربستان سعودی»، فصلنامه مطالعات عمومی، 45 (4).
سپهر، حسین. (1386). بررسی تحولات رژیم جهانی حقوق بشر. تهران: پژوهشکده تحقیقات استراتژیک
سجادپور،کاظم. (1389). «گزارش سمینار شورای حقوق بشر»، پژوهشنامه حقوق بشر، (9).
سلیمی، حسین. (1384). نظریه‌های گوناگون درباره جهانی‌شدن. تهران:  چاپ سمت.
سنایی، اردشیر. (1393). «روابط ایران و اتحادیه اروپا پس از روی کار آمدن دولت یازدهم». پژوهشنامه روابط بین‌الملل.
شریفی‌طرازکوهی ، حسین. (1375).  قواعد آمره و نظم حقوقی بین‌المللی. تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.
ضیایی‌پرور، حمیدرضا. (1391). پایه‌های مشروعیت سیاسی در عربستان و نقاط قوت آن. کتاب خاورمیانه9. تهران: موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات ابرار معاصر.
طاهری، ابوالقاسم. (1374). تاریخ اندیشه‌های سیاسی در غرب. تهران: نشر قومس.
طاهری، ابوالقاسم. (1381). «فناوری ارتباطی و اطلاعاتی، جهانی شدن و پیامدهای سیاسی آن»، فصلنامه حقوق و علوم سیاسی داانشگاه علامه طباطبایی، (8 و 9).
گلشن‌پژوه، محمودرضا. (1388). حقوق بشر در جهان (روندها، موردها و واکنش‌ها). تهران: معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی.
گلن، جانسون. (1378). اعلامیه جهانی حقوق بشر. ترجمه پوینده. تهران:  نشر نی.
عبادی، شیرین. (1373). تاریخچه اسناد حقوق بشر در ایران. تهران: انتشارات روشنگران.
عباسی، مجید. (1394). مداخله بشردوستانه و حقوق بین‌الملل. تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق )ع)
عسگرخانی، ابومحمد. (1383). رژیم‌های بین‌المللی. تهران: موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران.
قاضی، ابوالفضل. (1377). بایسته‌های حقوق اساسی. چاپ سوم.تهران: نشر دادگستر.
قوام، عبدالعلی. (1383). جهانی شدن و جهان سوم. تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.
محمدی‌آشنایی، حسن. (1382). شناخت عربستان. چاپ دوم. تهران: نشر شعر.
مصفا، نسرین و وحید قربانی. (1391). «تحلیل گفتمانی سلطه حقوق بشر جهانی»، فصلنامه حقوق بشر، (2).
مولایی، یوسف، (1390)، «جمهوری اروپایی»، ماهنامه علوم انسانی، (19).
مهرپور، حسین. (1378). حقوق بشر و راهکارهای اجرای آن. تهران: انتشارات اطلاعات.
میرزایی، جلال و محمد دادوند. (1394). «بررسی و تحلیل عملکرد سازمان عفو بین‌الملل در ارتباط با رصد وضعیت حقوق بشر در عربستان»، فصلنامه جهان اسلام،  4 (13).
وینسنت، اندرو. (1376). نظریه‌های دولت. ترجمه حسین بشریه. چاپ دوم. تهران: نشر نی.
منابع انگلیسی
Amnesty international. (2008). World report: Saudi Arabia, Available at:  http://www.amnesty.org/en/region/saudi-arabia/report-2008.
Bull, H. (2002). The Anarchical society: A study of order in world politics. New York: Columbia University Press.
Cardenas, S. (2005). Construction Rights Human Rights Education and the State. International Political Science Review, 26 (4).
Donnelly, J. (2004). State Sovereignty and Human Rights. Human Rights and human welfare, working paper.
Keoheane, R.O and J. S. Nye. (1989). Power and Interdependence. New York: happer Collings publisher.
-Korany, B. (1999), Les regimes politiques Arabs, Maurice Flory ET les Autoes. Paris: Presses Universities de France.
Krasner. S. D. (1999). Sovereignty Hypocrisy.Princeton University press
پژوهش های روابط بین الملل
دوره 7، شماره 25 - شماره پیاپی 1
آذر 1396
صفحه 175-207