پژوهش های روابط بین الملل

سیاست خارجی روسیه در قبال جمهوری اسلامی ایران ‏(2012-2018)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی گروه علوم سیاسی و روابط بین‌الملل دانشگاه آزاد اسلامی تبریز

2 استادیار گروه علوم سیاسی و روابط بین‌الملل دانشگاه آزاد اسلامی تبریز

چکیده

روسیه‌ پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروری بازیگری است در ردیف قدرت‌های منطقه‌ای و رو به سمت قدرت جهانی شدن که شاهد تغییر در اولویت‌های راهبردی آن بوده‌ایم. جمهوری اسلامی ایران بعد از فروپاشی شوروی، جایگاه متمایزی در سیاست خارجی روسیه دارد. روابط ایران و روسیه فارغ از الزامات ناشی از همجواری جغرافیایی، سوابق تاریخی، همکاری‌های اقتصادی و روابط منطقه‌ای همواره یکی از مسائل مورد توجه در سه سطح داخلی در میان نخبگان ایران و روسیه، سطح منطقه‌ای و بین‌المللی بوده است. در دوران ریاست جمهوری پوتین به ‌ویژه از سال 2012، ایران از اهمیت قابل توجهی در سیاست خارجی روسیه برخوردار شد و جهت‌گیری آن به سمت مشارکت راهبردی روسیه در منطقه خاورمیانه و جمهوری اسلامی ایران سوق پیدا کرد. در پرتو این رویکرد، روابط گسترده ایران و روسیه در زمینه‌های سیاسی، اقتصادی، نظامی و امنیتی در سطح دو متحد استراتژیک ارتقا یافت. سوال اصلی که در این پژوهش مطرح می‌شود این است که رویکرد حاکم بر سیاست خارجی اتحادیه اروپا و روسیه در قبال جمهوری اسلامی ایران بین سالهای 2012 تا 2018 چگونه بوده است؟ در پاسخ باید گفت که رویکرد اصلی سیاست خارجی روسیه در قبال جمهوری اسلامی ایران متاثر از تفاوت هویتی روسیه از غرب و شباهت‌ها با جمهوری اسلامی ایران در تقابل با غرب بوده است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی – تحلیلی و روش گردآوری داده‌ها منابع کتابخانه‌ای و اینترنتی است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Russian Foreign Policy Towards the Islamic Republic of Iran ‎2012-2018‎

نویسندگان [English]

  • Farhad Fouladi 1
  • Mohammad Yousefi Joybari 2
  • Jafar Jamshide rad 2

1 Student of Political Science and International Relations, Tabriz Islamic Azad University

2 Assistant Professor, Department of Political Science and International Relations, Islamic Azad University of Tabriz

چکیده [English]

After the collapse of the Soviet Union, Russia began its role in the rank of regional powers and globalization with a shift in its strategic priorities. The Islamic Republic of Iran has had a distinct place in Russian foreign policy since the collapse of the Soviet Union. Relations between Russia and Iran, apart from the requirements of geographical proximity, historical records, economic cooperation, and regional relations have always been one of the issues of concern at the three domestic levels among the Iranian and Russian, regional and international elites. During Putin’s presidency, especially since 2012, Iran has gained significant position in Russian foreign policy and has shifted its focus to Russian strategic partnership in the Middle East and the Islamic Republic of Iran. In this regard, broader Iran-Russia relations in the political, economic, military and security fields were promoted at two strategic allies levels. This main question is arisen: what has been the attitude of EU and Russian foreign policy towards the Islamic Republic of Iran between 2012 and 2018? In response, it should be noted that Russia’s main foreign policy approach to the Islamic Republic of Iran has been affected by the Russian identity difference from the West and similarities with the Islamic Republic of Iran in contrast to the West. The research method was descriptive-analytical and the data were collected by documentary method and internet resources.

کلیدواژه‌ها [English]

  • foreign relations
  • Russia
  • Islamic Republic of Iran
  • Iran nuclear case
  • JCPOA
اسمیت، کریستین رئوس. (1392). سازه انگاری، در نظریه‌های روابط بین‌الملل، تألیف اسکات برچیل و دیگران، انتشارات جهاد دانشگاهی.
اطهری، اسدالله. (۱۳۹۰). «روسیه و خاورمیانه جدید، راهبردها و چالش‌ها»، پایگاه مجلات تخصصی نور.
بهمن، شعیب. (1395). «امکان و امتناع شکل گیری روابط راهبردی میان ایران و روسیه»، مجله مطالعات راهبردی جهان اسلام، شماره 68.
ثقفی عامری، ناصر. (1394). آیا مداخلات نظامی روسیه می‌تواند اوضاع را در سوریه تغییر دهد؟ مرکز تحقیقات استراتژیک، معاونت پژوهش‌های سیاست خارجی، گزارش راهبردی، شماره 75
شوری، محمود. (1394). «ایران، روسیه و آینده مسأله سوریه»، فصلنامه روابط خارجی، سال هفتم، شماره چهارم، زمستان.
صادقی سید شمس‌الدین، مرادی سمیرا. (1396). «ایران پساتحریم و چشم انداز ائتلاف راهبردی با روسیه»، فصلنامه پژوهش‌های راهبردی سیاست، سال پنجم، شماره 20، بهار 1396 (شماره پیاپی 50).
قربانی، فهیمه. (۱۳۹۳). «بحران سیاسی جاری سوریه و راهکارها»،مرکز پژوهش‌های علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه، اردیبهشت ماه.
کرمی، جهانگیر، کرامتی‌نیا، رقیه. (1395). «سیاست خارجی روسیه و پرونده هسته‌ای ایران: از تحریم تا برجام»، فصلنامه آسیای مرکزی و قفقاز، شماره 95، پاییز.
مشیرزاده، حمیرا. (1386). تحول در نظریه‌های روابط بین‌الملل، تهران: سمت.
ونت، الکساندر. (1384). نظریه اجتماعی سیاست بین‌الملل، ترجمۀ حمیرا مشیرزاده، دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.
Bassin, Mark and Pozo, Gonzalo (2017) The Politics of Eurasianism Identity, Popular Culture and Russia’s Foreign Policy, Published by Rowman & Littlefield International, Ltd.
Brzezinski, Z. (2008). Putin’s choice. InGlobal Powers in the 21st Century: Strategies and Relations, Alexander T.J. Lennon and AmandaKozlowski(eds.) Cambridge: the MIT Press.
Cadier, David Light, Margot (2015) Russia’s Foreign Policy Ideas, Domestic Politics and External Relations First published 2015 by PALGRAVE MACMILLAN.
Geranmayeh, e and k. liik. (2016), the new power couple: Russia and Iran in the Middle East, ecfr policy brief. (186)
Harvey, C. & Sabatini, R. (2010). Russia's lukewarm support for international sanctions against Iran: history and motivations. Building aSafer World(NTI), Available at:http://www.nti.org/analysis/articles/russias-support-sanctions-against-iran(Accessed on: 29 /8/ 2012)
Hønneland, Geir (2016) Russia and the Arctic, Environment, Identity and Foreign Policy, I.B.Tauris & Co. Ltd.
Hunter, Shireen T. (2010). Iran’s Foreign Policy in the Post-Soviet Era: Resisting the New International Order. Santa Barbara,Calif:Praeger.
Kaim, markus, tamminga, Oliver, (2015), Russia s military intervention in Syria: its operation plan, objectives, and consequences for the wests politics, swp comments, no. 48, November 2015.
Katz,Mark N. (2012). Russia and Iran.Middle East Policy, Vol. XIX, No. 3, pp.54-64.
Leichtova, Magda(2014) Misunderstanding Russia Russian Foreign Policy and the West, University of West Bohemia, Czech Republic.
Omelicheva, M. Y. (2012). Russia's Foreign Policy toward Iran: A Critical Geopolitics Perspective. Journal of Balkan and Near Eastern Studies, Vol. 14, Issue 3, pp. 331-344, Available at: http://smallwarsjournal.com/jrnl/art/russiairan- strategic-alliance-or-marriage-of-convenience.
Pirchner, H. (2011).The Russian mind today: a geopolitical guide», The American Spectator, December 2010/January 2011.
Trenin, D. (2012).No return to the past for Russia. The International Spectator: Italian Journal of International Affairs”, Sep,Vol. 47, Issue 3.
Tsygankov, A. P. (2013).Russia's Foreign Policy: Change and Continuity in National Identity.Published by Rowman & Littlefield, United Kingdom.
Tsygankov, Andrei (2019) Russia's Foreign Policy Fifth Edition, Published by Rowman & Littlefield, United Kingdom
پژوهش های روابط بین الملل
دوره 9، شماره 1 - شماره پیاپی 31
خرداد 1398
صفحه 187-218