پژوهش های روابط بین الملل
توازن‌طلبی نرم اروپایی با امریکا در پروندة هسته‌ای ایران
نویسندگان
1 دانشیار روابط بین الملل دانشگاه علامه طباطبایی
2 دانش آموخته کارشناسی ارشد روابط بین الملل دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده
فروپاشی شوروی و پایان یافتن نظام دوقطبی، به تغییر و بازتعریف ماهیت روابط اروپا و امریکا منجر گردید. اگرچه امریکا به تنها ابرقدرت جهان تبدیل شد، اما پیامدهای برچیده شدن نظام دوقطبی و بحران‌های منطقهای، امنیت اروپا را تهدید می‌کرد. در این شرایط، موفقیت در همگرایی اقتصادی، اروپاییان را به استقلال نظامی و سیاسی ترغیب کرد. روندی که با بروز برخی اقدامات توازن‌طلبانه با ایالات متحدة امریکا مقارن گردید. این توازن‌طلبی از طرق غیر نظامی و غیر مستقیم بود و بر بسترهای اقتصادی و فرهنگی تأکید داشت؛ بنابراین، به تعبیر برخی «توازن‌طلبی نرم» نام گرفت. در این پژوهش پس از تعریف و ارزیابی نظریة توازن‌طلبی نرم که ریشه در نظریة واقع‌گرای توازن قدرت دارد، به بررسی رفتارهای تقابل‌گرایانة اروپا در برابر امریکا در دوران جنگ سرد و پس از آن پرداخته، سپس با تأکید بر «پروندة هسته‌ای ایران» انگیزه‌ها و ساز و کارهای توازن‌طلبی نرم اروپایی در مقابل امریکا توصیف و تحلیل می‌شود. در این گذار تفاوت رویکرد اروپا نسبت به امریکا در دوران جورج بوش و اوباما مورد توجه قرار می‌گیرد
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
European Soft Balancing against America: by Focusing on The “Irans Nuclear Program”
نویسندگان [English]
- Seyyed Asghar Keyvan Hosseini 1
- Fatemeh Daneshvar Mohammadzadegan 2
1 Associate Professor of International Relations, Allameh Tabataba'i University
2 Master of International Relations, Ferdowsi University of Mashhad
چکیده [English]
The collapse of the soviet union have changed and redefined the nature of relation between europe and united states of america, so knowed “Transatlantic Relation”. Although the america become the only remaining superpower in the world, but the consequences of the end of the bipolar system and regional crisise has threated security in the europe. In these condition, successful economic integration in europe, encourage european to political and military independence. The process that have concurrented mid emergence of balancing actions against america in europe. These balancing actions relies on nonmilitary tools, economice and cultural context, therefore named “soft balancing”. The purpose of this rsearch is to define and appraise the “soft balancing theory” that have rooted in realistic “balance of power theory”. So it is describes european balancing against america in during and the end of the cold war. Then by focusing on the “irans nuclear program” analizes the european soft balancing motives and mechanisms. In this manner, takes into consideration thedifferences ineuropes approach than the the u.s. in the bush and obama era.
کلیدواژه‌ها [English]
- Europe
- America
- Cold War
- soft balancing
- transatlantic relations
- irans nuclear program
احمدی‌لفورکی، بهزاد،(1388)، «سیاست خارجی اتحادیه اروپا بعد از معاهده لیسبون»، در کتاب اروپا 9، تهران، موسسه فرهنگی ابرار معاصر.
اسکندری، مجید،(1389)، «دیدگاه‌های حاکم بر سیستم تصمیم‌گیری آمریکا در قبال ایران(2010-2008 میلادی)»، فصلنامه راهبرد یاس، شماره23.
اسمیرنوو، پاول،(1386)، «جنگ عراق: آمریکایی‌ها مریخی و اروپایی‌های ونوسی» در عراق پس از صدام، چشم‌اندازهای منطقهای و بین‌المللی، تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.
امینی،نرجس، (1383)، «روابط سیاسی آمریکا-اتحادیه اروپا در دوران بوش»، کتاب اروپا4، تهران، مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر.
بالیس.جی.آلیسون،(1388)، «اتحادیه اروپا و جهان بهتر: نقش سیاست دفاعی و امنیتی اتحادیه اروپایی»، ترجمه سیدعلی طباطبایی، در پژوهشنامه 41،تهران، مرکز تحقیقات استراتژیک.
بصیری محمد علی،قاسمی مصطفی،(1387)، «مواضع اتحادیه اروپا و امریکا در پرونده هسته‌ای ایران، اطلاعات سیاسی واقتصادی،شماره226-225.
پوراحمدی، حسین،(1386)، اقتصاد سیاسی بین‌الملل و تغییرات قدرت آمریکا: از چندجانبه‌گرایی هژمونیک تا یکجانبه‌گرایی افول، تهران، مرکز پژوهشهای علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه.
حقیقی، رضا،(1389)، «مروری بر مجموعه نشست‌های مجمع بروکسل (28-26 مارس 2010)»، ماهنامه رویدادها و تحلیل‌ها، شماره 243.
خالوزاده سعید، (1388)، اتحادیه اروپایی، تهران،سمت.
خالوزاده، سعید،(1391)، «دیپلماسی تحریم اتحادیه اروپا در برابر برنامه هسته‌ای ایران»، پژوهشنامه ایرانی سیاست بین‌الملل، سال اول، شماره1، صص67-50.
خضری، رؤیا،(1388) «سیاست اروپا در قبال نقش امریکا در چارچوب مناسبات فرآتلانتیک:هژمون لیبرال یا امپریالیستی»،فصلنامه سیاست خارجی، سال بیستم وسوم،شماره 2.
دهقانی فیروزآبادی، جلال(1384)، «گفتگوهای هسته‌ای ایران و اروپا (از آغاز تا نشست بروکسل)» اطلاعات سیاسی و اقتصادی، شماره212-211.
رحیمی حاجی آبادی، زهرا (1389)، «نقش اتحادیه اروپا در پرونده هسته ای ایران با تأکید بر نقش سه کشور انگلیس ، فرانسه و آلمان» ، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره).
روحانی، حسن، (1391)، امنیت ملی و دیپلماسی هسته‌ای ایران، تهران، مرکز تحقیقات استراتژیک.
سازمند، بهاره،( 1390)، سیاست خارجی قدرت‌های بزرگ،تهران ، مؤسسه فرهنگی مطالعات وتحقیقات بین المللی ابرار معاصر.
سعیدی، سیاوش،(1391)، «استراتژی امنیتی آمریکا وقدرت نرم اروپا»، فصلنامه اطلاعات سیاسی و اقتصادی، شماره 287.
سیمبر، رضا و قربانی شیخ‌نشین، (1390)، «عناصر و روندهای مؤثر بر نظام بین‌الملل»، پژوهش سیاست نظری،شماره نهم،صص125-103.
شیرغلامی، خلیل، (1389)، «اوباما و روابط فراآتلانتیک: فرصت‌ها و چالش‌ها»، ماهنامه رویدادها و تحلیل-ها، شماره 228، مرکز مطالعات اروپا.
عسگری، محمود، (1387)، «موازنه نرم در برابر قدرت برتر یکجانبه‌گرا»، فصلنامه راهبرد دفاعی، سال ششم شماره 9.
فلاحی، علی ،(1385)، «استراتژی امنیتی اروپا در قبال خاورمیانه (با تأکید بر روند صلح خاورمیانه و اهمیت همکاری با ایران»، در کتاب اروپا (7)؛ویژه رویکردهای امنیتی اتحادیه اروپا،تهران، موسسه فرهنگی ابرار معاصر.
قدرولایت، (1388)، ظهور ایران هسته‌ای و موضع‌گیری‌های بین‌المللی، تهران، انتشارات موسسه قدرولایت.
قهرمانپور، رحمن، (1387)، رویکرد قدرت‌های بزرگ به موضوع هسته‌ای ایران،تهران، معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی.
کاردان،عباس،(1387)، مسئله هسته‌ای ایران: دیدگاه‌ها و تحلیل‌ها، در کتاب پرونده هسته‌ای ایران(4)، ،مؤسسه فرهنگی مطالعات وتحقیقات بین المللی ابرار معاصر،تهران.
کریمی هوشنگ،(1387)، «جایگاه اتحادیه اروپا در نظام بین الملل در حال تکوین :موانع وچالشها»، فصلنامه سیاست خارجی ،سال بیست ودوم، شماره3.
کورمیک، جان مک،(1390)، اتحادیه اروپا سیاست ها و روندها، ترجمه مهدی ذوالفقاری و محمد مهدی احمدی معین، تهران، انتشارات دانشگاه امام صادق.
کیوان حسینی، اصغر، (1385)، واکاوی سیاست کنترل صدور فناوری در استراتزی کلان آمریکا 2008-1945، تهران، موسسه آموزش و تحقیقات صنایع دفاعی مرکز آینده پژوهی علوم و فناوری دفاعی.
کیوان‌حسینی،اصغر،(1389)، «نظریه ضدامریکاگرایی، روند تحول از ژورنالیسم تا نظریه علمی با تأکید بر ضدامریکاگرایی اروپایی»، پژوهشنامه علوم سیاسی ،سال پنجم،شماره3.
لیتل،ریچارد،(1389)، تحول در نظریه‌های موازنه قوا، ترجمه غلامعلی چگنی‌زاده ، تهران، مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین المللی ابرار معاصر.
لیون، کریستوفر،(1390)، ، «توهم تک‌قطبی»، در ناگفته‌های سیاست بین‌الملل، تهران، اندیشه علم.
متقی، ابراهیم ،(1387)،«ژئوپلتیک تعادل و موازنه نرم؛ مطالعه موردی خاورمیانه در بین سال‌ها‌ی 9-2001»، فصلنامه ژئوپلتیک ، سال چهارم، شماره اول.
متقی، ابراهیم، (1390)،«ایران در راهبرد و سیاست خارجی اوباما»، در کتاب نامه دفاع، مرکز تحقیقات راهبردی، شماره دوم.
ملاقدیمی، علیرضا، (1389)، همگرایی در سیاست‌های نوین فراآتلانتیکی و خاورمیانه‌ای فرانسه، تهران ، دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.
مورگنتا، هانس.جی ،(1379)، سیاست میان ملتها، ترجمه حمیرا مشیرزاده، تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی .
نای جوزف، پاپ، رابرت، و دیگران، (1392)، قدرت و موازنه نرم در سیاست بین‌الملل، ترجمه عسگر قهرمانپور، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی.
نقیب زاده احمد،(1382)، اتحادیه اروپا از آغاز تا امروز،تهران،نشر قومس.
واعظی،محمود،(1389)، «نقش قدرت‌های بزرگ در منطقه خلیج فارس و چالش‌های هژمونی آمریکا»، فصلنامه‌ی بین المللی روابط خارجی ،سال دوم ،شماره ششم.
Art,G and other.(2006).”Correspondence:Striking the Balance “ ,international security, l30(3).
The European Security Strateg .(2003).A Secura Europe In A Better World.:European Consil, Brussels.available at:
http://www.consilium.europa.eu/uedocs/cmsupload/78367.pdf
Berggaren.D.J and Rae.C.(2007). ”Georg w.Bush, Religion and European anti-americanism” In, O'connor,Brendon (ed.), Anti Americanism; History, Causes and Themes, Vol. 1, Oxford: Green wood world.
Brooks.G. and Welforth W.C.(2005). “Hard times for soft balancing” ,international security , 30 (1)
Council of the European Union. (16-17 October 2006),, General Affairs and External RelationsExternal Relations, Luxembourg, PRES/06/265
Duffield, J.(2001).”Transatlantic Relations After The Cold War: Theory, Evidence, And The Future”,International Studies Perspectives.2,pp93-115.
Dassu, M, and Menttoi, R.(2010). “Economics And Securit :A Reversed Aliance”, in The Foreign Policy of European Union: the brookings institution
Europolitics.(2013)."Obama II EU- US: Time for Closer Links" The European affairs daily. Available ae:
http://www.europolitics.info/europolitics-obama2.pdf
Euce.(2012).”The EU and Iran”,European union centers of excellence.
http://europe.unc.edu/wp-content/uploads/2013/08/Brief1206-iran.pdf
Evert, S, (2004), “Engaging iran, a test case for eu foreign policy” : center for european reform
Ikenberry, J, (2002) “American’s Imperial Ambition”, Foreign Affairs, 81(5)
Lewandowski, W.(2004).” The Influence of the War in Iraq on Transatlantic Relations”, Sussex European Institute : University of Sussex
Liber.A k and Gerald A .(2005). “Waiting For Soft Balancing:Why The World is not Pushing Back”,international security, 30
Mix,E,D.(2012).”The United State and Europe: Current Issues,congressional research service.
Jijelva,D.(2007). Understanding Transatlantic Relation:realist and costructivist approaches,central European university,department of politigal science.
Oswald,F.(2006).“Soft balancing friends:transforming transatlantic relation ” ,debate, 14(2)
Pape ,R.(2005).“soft balancing against the united states” international security, 30(1 )
Paul,T.V.(2005).”Soft balancing in the age of us primacy” ,international security ,(30)
Posen,B.(2004). “ESDP and the Structur of World Power” international security, 39(1)
Rosato,S.(2011). ”Europe,s Troubles” international Security , 35(4) ,pp45-86
Saltzman,i.(2011).”Soft balancing as foreign policy:assessing american strategy toward japan in the interwar” foreign policy analysis ,tel aviv university.
The European Union Counter-Terrorism Strategy .(2005). Council of the European Union, Brussels, 30 November, at:
http://register.consilium.eu.int/pdf/en/05/st14/st14469-re04.en05.pdf
http://www.whitehouse.gov/nsc/nss.pdf,p.15.
Walt.M Stephan .(2005).” Taming American Power:The global response to us primacy” ,new york :Norton
)