هژمونی و شکست اخوان المسلمین مصر(2011-2013)؛ چرخش فرصت های سیاسی و زمینه-های داخلی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه یاسوج

2 دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه یاسوج

چکیده

جنبش انقلابی سال‌های 2011 تا 2013 مصر را باید منازعه دو گفتمان «اسلام‌گرا» و «سکولار» برای هژمونی بر جامعه مصر ارزیابی کرد. حاصل این منازعه، هژمونی موقت و شکننده اسلام‌گرایان اخوانی بود. یک سال از هژمونی نسبی گفتمان اسلام‌گرا نگذشته بود که زمینه برای استیلای مجدد گفتمان اقتدارگرای سکولار از طریق کودتا فراهم گشت. سوال اصلی این مقاله این است که چه عواملی باعث شد گفتمان اسلام‌گرای اخوان‌المسلمین شکست خورده و زمینه برای گفتمان رقیب فراهم شود؟ مقاله حاضر این فرضیه را به آزمون می‌گذارد که «بهره‌گیری از فرصت‌های سیاسی شرایط جنبشی(ساختار ائتلاف قوی اسلام‌گراها و گرو‌ه‌های حاشیه‌ای، ساختار اختلاف قوی مخالفان، بهره‌مندی از صنف‌های اصلاح‌گر قوی)» عامل هژمونی موقت اخوان المسلمین شد؛ و «واگرای درونی گفتمان اسلام‌گرا» از یک سو و «چرخش فرصت‌های سیاسی به سود ائتلاف مخالفان در نتیجه ناتوانی اخوان در حل بحران‌های فرصت‌زا» از سوی دیگر، زمینه‌ساز شکست اخوان‌المسلمین مصر بوده است. چارچوب نظری و روشی مورد استفاده این پژوهش، الگوی است که از ترکیب دو نظریه فرصت‌های معنایی و تحلیل گفتمان حاصل شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Hegemony and the Defeat of the Muslim Brotherhood in Egypt (20011-2013): Return of Political Opportunities and Internal Context

نویسندگان [English]

  • Seyyed Hamdollah Akvani 1
  • Amran Kiani 2

1 Assistant Professor of Political Science, Yasuj University

2 PhD Student of Political Science, Yasuj University

چکیده [English]

TheEgyptian revolutionary movement of 2011 to 2013 should be taken as a clash of two discourses of "Islamist" and "secular" to dominate the Egyptian society. The outcome of this conflict was the transitional and fragile Islamist hegemony of brotherhood. It was not a year passed from the relative hegemony of Islamist discourse that the way was paved for the reemergence of the hegemony of authoritative secular discourse through the coup. The main question is that what were the factors for the failure of Akhavan’s Islamic discourse and the context for the appearance of the opponent’s discourse? The present study using discourse analysis and structure political opportunities theory intends to prove this hypothesis thatthe Muslim Brotherhood group couldn’t make its discourse hegemonic and stabilize the intended concept of disciplinary among the thought line of the society

کلیدواژه‌ها [English]

  • Structure ofPolitical Opportunities
  • CoalitionStructure
  • Difference CoalitionStructure
  • Egypt'
  • s Revolutionary Movement
  • The Muslim Brotherhood
  • Hegemony
احمدزاده، داوود. (1391). « مصر جدید و افق‌های آینده منطقه‌ای و بین‌المللی»، سایت تحلیلی جهان اسلام، قابل دسترس در:
http://islamworld2020.persianblog.ir
اوتاوی، مارینا و حمزاوی، عمر. (1386). احزاب سکولار در جهان عرب، مترجم: مهدی کاظمی، تهران: انتشارات باشگاه اندیشه.
باقری دولت آبادی، علی و عوض پور، مهدی. (1392). انقلاب مصر، ریشه‌ها، بازیگران و پیامدها، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی،گروه مطالعات آفریقا.
پورسعید، فرزاد (1390) «بررسی مقایسه‌ای انقلاب اسلامی ایران و انقلاب مصر»، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال چهاردهم، شماره دوم.
حقیقی، محمدعلی. (1387). بررسی تاثیر شکاف‌های اجتماعی بر مشارکت سیاسی، پایان نامه کارشناسی ارشد علوم سیاسی، تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
دلاپورتا، دوناتلا و دیانی، ماریو. (1999). مقدمه‌ای بر جنبش‌‌های اجتماعی، ترجمه محمدتقی دلفروز، تهران: نشر کویر.
دلاوری، رضا. (1378). الگوی منازعه سیاسی در ایران، رساله دکتری، تهران: دانشگاه تهران.
دهقانی، محمود. (1384). «انتخابات پارلمانی اخیر مصر؛ نتایج و پیامدها»، مرکز تحقیقات استراتژیک: معاونت پژوهشهای سیاست خارجی، گروه مطالعات خاورمیانه و خلیج فارس.
رویش نیوز(1392). «شرایط سیاسی مصر»، در:
www. rooyeshnews.com.
زکریا ، فرید. (1389). رﯾﺸﻪ‌ﻫﺎی اﻧﻘﻼب ﻣﺼﺮ، ﻣﻬﺮﻧﺎﻣﻪ ، ﺷﻤﺎره 9 ، اﺳﻔﻨﺪﻣﺎه.
عراقچی، عباس (1375) «نهضت بازخیزی اسلامی در قرن بیستم؛ بنیادگرایی یا افراط‌گرایی»، فصلنامه سیاست خارجی، شماره2، صص 36-14.
مرکز تحقیقات استراتژیک. (1387). مشکلات اقتصادی و چشم انداز بی‌ثباتی در مصر، در:
http://www.csr.ir/departments.
محمودیان، محمد (1391) «جنبش اخوان المسلمین و آینده سیاست خارجی مصر»، فصلنامه مطالعات منطقه-ای، دوره 15، شماره 55، بهار ، صص 103-126.
محمودیان، محمد. (1390). ﺑﻨﻴﺎدﻫﺎی ﻓﻜﺮی اﻟﻘﺎﻋﺪه (ﺗﺄﺛﻴﺮات اﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎی وﻫﺎﺑﻲ - ﺳﻠﻔﻲ )، ﺗﻬﺮان : اﻧﺘﺸﺎرات داﻧﺸﮕﺎه اﻣﺎم ﺻﺎدق(ع ).
مسعود نیا، حسین (1391) «بررسی عوامل سقوط رژیم حسنی مبارک و چشم‌انداز تحولات کشور مصر»، دانش سیاسی، دوره 8، شماره 15، تابستان ، صص 163-194.
-مشیرزاده، حمیرا (1386) «چرخش در سیاست خارجی ایالات متحده و حمله به عراق: زمینه‌های گفتمانی داخلی»، فصلنامه سیاست،سال37،شماره 2.
منوچهری، عباس. (1390)، رهیافت و روش در علوم سیاسی، تهران: سمت.
نبوی، عبدالامیر(1384) «اسلام سیاسی در مصر: گذار به حداقل‌گرایی سیاسی»، فصلنامه مطالعات خاورمیانه، سال دواز‌دهم. شماره، 1 .صص 89-70.
کاظمی، مهدی. (1391). «احزاب سکولار در کشورهای عربی»، سایت باشگاه اندیشه، در:
http://www.bashgah.net/fa/content.
لطفی، سعید (1392) «رسانه‌ها و جنبش انقلابی مصر»، فصلنامه جامعه شناسی سیاسی، شماره 11، صص 93-111.
نش،کیت. (1384). جامعه شناسی سیاسی معاصر، ترجمه:محمدتقی دلفروز، تهران: کویر.

Gerbaudo, Paolo (2103), "The roots of the coup", Social Justice, Vol. 39, No. 1, pp108-11.
Hakimian, Hassan (2011), "The Economic Prospects of the Arab Revolutions": A Bumpy Road Ahead, London Middle East Institute and Reader, Economics Department, SOAS 2011 /development viewpoint ,Number 63.
Jeremy ,Sharp, (2104), Egypt: Background and U.S. Relations, Congressional Research Service. January 10,PP 5-15.
Kumar, Prasanta ,(2013) ,,Post- Morsi Egypt: Saudi Manoeuvring and Iranian Dilemma, September 27, Institute for Defence Studies & Analyses (IDSA), Vol.5,N.6,PP2-10.
Schafer, Peter (2103), Egypt After Morsi, Foreign Policy, V.1.No.9, PP2-5.
Sasnal. Patrycja, (2103), Strange Coup d’Etat : The Army’s Removal of the Egyptian President, International Affairs. No. 74 (527), 5 July, PP2-6.