پژوهش های روابط بین الملل

نقش ارتباطات میان فرهنگی در تصمیم کشورها به تنش‌زدایی

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار روابط بین الملل دانشگاه تربیت مدرسjamshidi@modares.ac.ir

2 استادیار روابط بین الملل دانشگاه تربیت مدرسsoltani@modares.ac.ir

3 دانشجوی دکتری روابط بین الملل دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

تنش‌زدایی یکی از رویکردهای مورد توجه در سیاست خارجی است که به خصوص از دهه هفتاد میلادی مورد اقبال قرار گرفت. اگرچه شاید چنین به نظر برسد که نقش اصلی در تصمیم کشورها به تنش‌زدایی توسط رهبران و سیاست‌مداران گرفته می‌شود، اما مردم نیز می‌توانند در اتخاذ و پیگیری این سیاست نقش داشته باشند. هنگامی که افراد تصور و ادراک خود را نسبت به یک کشور تغییر می‌دهند شرایط را برای تصمیم رهبران جهت تغییر رویکرد نسبت به کشور مورد نظر فراهم می‌کنند؛ چراکه تصمیمات رهبران متاثر از افکار عمومی در جامعه است. لذا می‌توان گفت تنش‌زدایی میان کشورها به دو صورت امکان‌پذیر است. در یک حالت تنش‌زدایی میان رهبران و طبقه حاکمه دو کشور صورت می‌گیرد که می‌توان از آن با عنوان «تنش‌زدایی از بالا» نام برد و حالت دوم که ابتدا تنش‌زدایی میان مردم دو کشور صورت می‌گیرد و سپس به رهبران القاء می‌شود که می‌توان آن را «تنش‌زدایی از پایین» نام نهاد. این پژوهش با تبیین این موضوع ادعا می‌کند مهم‌ترین عامل تاثیرگذار در تغییر دیدگاه و ادراک مردم یک کشور نسبت به دیگری (تنش‌زدایی از پایین)، ارتباطات میان فرهنگی است که با افزایش آگاهی و شناخت ملت‌ها از یکدیگر و رفع سوءتفاهمات احتمالی، زمینه را برای مشروعیت تصمیم دولت‌ها به تنش‌زدایی با «دیگری» فراهم می‌کند. روش این پژوهش توصیفی- تحلیلی و گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه‌ای است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

...

نویسندگان [English]

  • mohamadhosain jamshidi 1
  • ahmad soltaninejad 2
  • jalil bayat 3

1 استادیار روابط بین الملل دانشگاه تربیت مدرسjamshidi@modares.ac.ir

2 استادیار روابط بین الملل دانشگاه تربیت مدرسsoltani@modares.ac.ir

3 دانشجوی دکتری روابط بین الملل دانشگاه تربیت مدرس

آقایی، سیدداوود. (1387). آداب دیپلماسی و فنون مذاکره، تهران: موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.

ازغندی، علیرضا. (1378). «تنش‌زدایی در سیاست خارجی: مورد جمهوری اسلامی ایران (78-1367)»، فصلنامه سیاست خارجی، (52). صص 1035-1048.

اسمیت، استیو. (1392). سیاست خارجی برساخته دولت‌هاست: ساخت اجتماعی و نظریه روابط بین‌الملل، در: کوبالکووا، وندولکا. سیاست خارجی در جهان برساخته، ترجمه مهدی میرمحمدی و علیرضا خسروی. تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.

برزگر، کیهان. (1380). خاتمیسم، الگوی جدید در مناسبات بین‌المللی، در ذاکریان، مهدی. سیاست خارجی خاتمی از منظر صاحب‌نظران، تهران: انتشارات همشهری، جلد اول.

رضایی، علی‌اکبر و محمدعلی زهره‌ای. (1390). دیپلماسی فرهنگی: نقش فرهنگ در سیاست خارجی و ارائه مدل راهبردی، تهران: انتشارات جامعه‌شناسان.

ریوز، جولی. (1387). فرهنگ و روابط بین‌الملل، ترجمه محسن بیات، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.

زیباکلام، صادق و جلیل بیات. (1394). «سینما و قدرت نرم؛ سیاست تطبیقی آمریکا و چین»، فصلنامه مطالعات میان‌فرهنگی، 10 (24).

سلیمی، حسین. (1388). «رویکرد سازه‌انگارانه به زمینه‌های اجتماعی روابط ایران و آمریکا»، پژوهشنامه علوم سیاسی، 4 (2).

سوزوکی، شوگو. (1390). «افسانه و واقعیت قدرت نرم چین»، در ایندرجیت. پارمار و مایکل کاکس، قدت نرم و سیاست خارجی ایالات متحده، ترجمه علیرضا طیب. تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.

فرجی‌سبکبار، حسنعلی. (1379). «اینترنت بزرگراه گفتگوی تمدن‌ها»، در پاپلی‌یزدی، محمدحسین. مجموعه مقالات همایش بین‌المللی رویکرد فرهنگی به جغرافیا: جغرافیا؛ بستری برای گفتگوی تمدن‌ها، مشهد: دانشگاه فردوسی.

قاسم‌زاده، قاسم. (1379). سیاست تنش‌زدایی و تجدید روابط سیاسی ایران و مصر»، دوفصلنامه مطالعات آفریقا، (3).

کریمی، غلامرضا. (1390) .«ارتباطات فرهنگی بین‌المللی و تامین امنیت جهانی»، فصلنامه سیاست، 41 (2). محسنیان‌راد، مهدی. (1387). ارتباط شناسی، تهران: انتشارات سروش.

مرل، مارسل. (1374). نقش عوامل فرهنگی در روابط بین‌الملل. ترجمه احمد نقیب‌زاده، اطلاعات سیاسی - اقتصادی، (99 –100).

مشیرزاده، حمیرا. (1386). تحول در نظریه های روابط بین‌الملل، تهران: انتشارات سمت.

معتمدنژاد، کاظم. (1390). وسایل ارتباط جمعی، تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبائی، جلد اول، چاپ هشتم.

مطیعی‌لنگرودی، سیدحسن. (1379). گردشگری فرهنگی، بستری برای ارتباط ملل و گفتگوی تمدن‌ها، در پاپلی‌یزدی. محمدحسین. مجموعه مقالات همایش بین‌المللی رویکرد فرهنگی به جغرافیا: جغرافیا؛ بستری برای گفتگو تمدن‌ها. مشهد: دانشگاه فردوسی.

نای، جوزف. اس. (1389). قدرت نرم؛ ابزارهای موفقیت در سیاست بین‌الملل. ترجمه سیدمحسن روحانی و مهدی ذوالفقاری، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع)، چاپ سوم.

هادیان، ناصر. (1382). «سازه‌انگاری: از روابط بین‌الملل تا سیاست خارجی»، فصلنامه سیاست خارجی، 17 (4).

منابع انگلیسی

Beacom, A. (2012). International Diplomacy and the Olympic Movement: The New Mediators. Palgrave Macmillan.

Berridge. G. R. (1994). Talking to the Enemy, How States without 'Diplomatic Relations. Macmillan Press.

Bradford, M. (2015). Musical Cultural Exchanges in the Age of Detente: Cultural Fixation, Trust and the Permeability of Culture. Journal of Contemporary History, 0(0), pp. 1–21.

Dunkel, M. (2014). Jazz-Made in Germany and the Transatlantic Beginnings of Jazz Diplomacy, in Ahrendt, R, M. Ferraguto and D. Mahiet. (eds). Music and diplomacy from the early modern era to the present. Palgrave: Macmillan.

Einbinder, M. (2013). Cultural Diplomacy Harmonizing International Relations through Music, MA Thesis. New York: Gallatin School of Individualized Studies New York University.

Froman, M. B. (1991). The Development of the Idea of Détente: Coming to Terms. Palgrave: Macmillan.

Gallagher, A. E. (2013). Constructing Constructivist Change in theIranian-U.S. Relationship. available at: http://tropicsofmeta.wordpress.com/2013/05/28/ constructin - constructivist-change-in-the-Iranian-u-s-relationship/, (accessed on 2013, May 29).

Goh, E. (2005). Nixon, Kissinger, and the “Soviet Card” in the U.S. Opening to China, 1971–1974. Diplomatic History, 29 (3).

Gorbachev, M. (2009). Now Clear Away the Rubble of the Wall. The New York Times, October 2.

Hoogwaerts, L. (2012). What role do museums and art institutions play in international relations today and specifically in the development of what Joseph Nye called “soft power?, paper presented to the Arts as Cultural Diplomacy Conference, Institute for Cultural Diplomacy. London: August 14.

Huntington, S. P. (1993). The clash of civilizations? Foreign Affairs, 72 (3).

Itoh, M. (2011). the Origin of Ping-Pong Diplomacy, The Forgotten Architect of Sino-U.S. Rapprochement. Palgrave Macmillan.

Kozymka, I. (2014). The Diplomacy of Culture the Role of UNESCO in Sustaining Cultural Diversity. Palgrave Macmillan.

Kupchan, Ch. (2010). How Enemies Become Friends: The Sources of Stable Peace. Princeton University Press.

Langenkamp, H. (2014). Conflicting Dreams of Global Harmony in US-PRC Silk Road Diplomacy, in Arendt. R, M. Ferraguto and D. Mahiet. (eds). Music and diplomacy from the early modern era to the present, Palgrave Macmillan.

Longxi, Zh. (2009). Openness and the Dialogue of Civilizations - a Chinese Example, in Michális, S. M, and F. Petito. (eds). Civilizational Dialogue and World Order. Palgrave Macmillan.

Lustig, M. W. and J. Koester. (1999). Intercultural competence. New York: Addison-Wesley Longman.

Mitchell, J. M. (1986). International cultural relations. London: Allen and unwin Publishers.

Moko, S. and K. W. Thompson. (1976). cultural diplomacy, In Rosenauand, J. N, K. W. Thompson and G. Boyd. (eds). World Politics: An Introduction. New York: Free press.

Ryniejska Kiełdanowicz, M. (2009). Cultural Diplomacy as a Form of International Communication. University of Wrocław.

Sawyer, R. (2011). The Impact of New Social Media on Intercultural Adaptation. Senior Honors Projects.

Sifianou, M and A. Bayraktaroğlu. (2012). Face, Stereotyping and Claims of Power: The Greeks and Turks in Interaction, in: Paulston, C. B., Kiesling, S. F., & Rangel, E. S. (Eds.). (2012). The handbook of intercultural discourse and communication (Vol. 90). John Wiley & Sons.

Stankova, M. (2015). Raising cultural awareness of local traditions through festival tourism. Tourism & Management Studies, 11 (1), pp. 120-127.

Stevenson, R. W. (1985). The Rise and fall of Détente: Relaxations of Tension in US-Soviet Relations 1953-84. Macmillan.

Wiseman, G. (2010). Engaging the Enemy: An Essential Norm for Sustainable US Diplomacy, in Constantine, C. M and J. Der Derian. (eds). Sustainable Diplomacies. Palgrave Macmillan.

World Conference on Cultural Policies. (1982). Paris: Unesco.

Xia. Y. (2006). China’s Elite Politics and Sino-American Rapprochement January 1969–February 1972. Journal of Cold War Studies, 8 (4).

پژوهش های روابط بین الملل

دوره 6، شماره 22 - شماره پیاپی 1
زمستان 1395
صفحه 35-58