نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• حسین پوراحمدی میبدی ¹
• وحید دارابی ²

¹ استاد روابط بین الملل،دانشکده علوم اقتصادی و سیاسی،دانشگاه شهید بهشتی‏

² دانش آموخته روابط بین الملل دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

رقابت ایران و عربستان در منطقه خاورمیانه در دوران حکومت پهلوی آغاز شد، اما پس از انقلاب اسلامی ابعاد این رقابت با توجه به تغییر نظام سیاسی در ایران و شیعه محور شدن آن اشکال تازه­ای به خود گرفته است. رقابت و البته روابط آنها همواره تحت تأثیر عوامل داخلی و محیطی، فراز و نشیب­های زیادی را طی کرده است و بسته به نوع سیاست خارجی دو کشور، رویکرد آنها رقابتی، تهاجمی و گاه همکاری جویانه بوده است. از سال 2015 نیز تحولاتی در محیط داخلی و خارجی دو کشور اتفاق افتاده است که بی شک بر رقابت­های دو کشور در خاورمیانه تأثیر گذار بوده است. از این نظر، سؤال پژوهش این است که دلایل رقابت­های منطقه­ای ایران و عربستان در منطقه خاورمیانه در دوره سالهای 2015 تا 2017 چیست؟ فرضیه نیز چنین است که؛تحولات داخلی و منطقه­ای موجب تثبیت رویکرد «سیاست خارجی همراهی» در دو کشور شده و همراه‌سازی کشورهای منطقه با سیاست های خود، در صدر اولویت اهداف سیاست خارجی قرار گرفته است. با عنایت به نظریه موازنه منافع راندل شوئلر، این فرضیه مورد آزمون قرار می­گیرد که بر اساس آن و به عنوان برآیند مقاله، رقابت دو کشور برای همراهی کشورهای خاورمیانه با سیاست­های خود، به ویژه قطر و عراق شکل تازه­ای از رقابت دو کشور در منطقه است. ایران توانسته است همراهی ترکیه، قطر، سوریه و عراق را در این مقطع به دست آورد و عربستان نیز همراهی مصر، امارات و بحرین را کسب کرده است، ضمن آنکه کانون رقابت رفته رفته به سمت عراق کشانده می­شود. روش پژوهش نیز توصیفی- تحلیلی است.

کلیدواژه‌ها

• جمهوری اسلامی ایران
• عربستان سعودی
• سیاست خارجی
• سیاست همراهی
• خاورمیانه
• موازنه منافع

عنوان مقاله [English]

Competition between Iran and Saudi Arabia in the Middle East within the framework of Schoeller's Theory of Interest (2017-2015)

نویسندگان [English]

• Housin PourAhmadi Mibodi ¹
• Vahid Darabi ²

¹ Professor of International Relations, Faculty of Economic and Political Sciences, Shahid Beheshti University

² Graduated in International Relations from Shahid Beheshti University

چکیده [English]

The rivalry between Iran and Saudi Arabia in the Middle East began during the Pahlavi era, but after the Islamic Revolution, the competition began to take on new dimensions due to the changing political system in Iran and its Shiite orientation. Competition and, of course, their relationships have always been influenced by domestic and environmental factors, and depending on the foreign policy of the two countries, their approach has been competitive, aggressive and sometimes cooperative. Since 2015, there have been developments in both the internal and external environment of the two countries that have undoubtedly influenced the two countries' competitions in the Middle East. From this point of view, the research question is what are the reasons for the regional competition between Iran and Saudi Arabia in the Middle East in the period 2015-2017? It is also hypothesized that domestic and regional developments have consolidated the "foreign policy of the Companion" approach in the two countries and that aligning the countries of the region with their own policies has been the top priority of foreign policy goals. Given Randall Schoeller's theory of equilibrium of interest, the hypothesis is tested that, as a result of the paper, the competition of the two countries to align with the policies of the Middle East, especially Qatar and Iraq, is a new form of competition between the two countries in the region. . Iran has gained the support of Turkey, Qatar, Syria and Iraq at this point, and Saudi Arabia has gained the support of Egypt, the United Arab Emirates and Bahrain, while the center of competition is increasingly moving to Iraq. The research method is also descriptive-analytical.

کلیدواژه‌ها [English]

• Islamic Republic of Iran
• Saudi Arabia
• Foreign Policy
• Companionship Policy
• Middle East
• Balance of Interest