پژوهش های روابط بین الملل

دیپلماسی فرهنگی و تأثیر آن بر روابط سیاسی و اقتصادی کشورها، مطالعه موردی روابط ایران و ژاپن در دوران تحریم

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 معاون امور سیاسی وزارت امور خارجه و سفیر پیشین جمهوری اسلامی ایران در ژاپن (نویسنده مسئول: araghchi@nimrooz.net)

2 کارشناسی ارشد دیپلماسی و سازمانهای بین المللی

چکیده

با توجه به تحولات جامعه‌ بین‌المللی و پدیدار شدن چرخش نسبی از مادی گرایی و امنیت محوری به گفتمان مبتنی بر فرهنگ، "فرهنگ" و "روابط فرهنگی" به عنصری حائز اهمیت در سیاست خارجی کشورها تبدیل شده است. بر همین اساس، "دیپلماسی فرهنگی" بخشی از اولویت‌های اصلی سیاست خارجی کشورها در نظر گرفته می شود. اتخاذ دیپلماسی فرهنگی توسط دو دولت ایران و ژاپن و انجام فعالیت‌های فرهنگی به منظور حفظ و توسعه روابط فی مابین در شرایط ناشی از تحریم‌های هسته‌ای ایران، نمایانگر اهمیت روابط فرهنگی در زمانی است که روابط سیاسی و اقتصادی دچار نقصان می شود. دو کشور ایران و ژاپن با انجام تبادلات فرهنگی مختلف در شرایط سخت ناشی از تحریم‌ها، سعی در تلطیف فضای منفی ایجاد شده و باز نگاه داشتن کانال‌های ارتباطی نمودند تا در زمان فراهم شدن شرایط، روابط سیاسی و اقتصادی قابلیت بازگشت سریع به شرایط عادی را داشته باشند.
 
 
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

دیپلماسی فرهنگی و تأثیر آن بر روابط سیاسی و اقتصادی کشورها، مطالعه موردی روابط ایران و ژاپن در دوران تحریم

نویسندگان [English]

  • Seyadabbas Araghchi 1
  • Faezeh Janati Moheb 2

1 معاون امور سیاسی وزارت امور خارجه و سفیر پیشین جمهوری اسلامی ایران در ژاپن (نویسنده مسئول: araghchi@nimrooz.net)

2 کارشناسی ارشد دیپلماسی و سازمانهای بین المللی

چکیده [English]

با توجه به تحولات جامعه‌ بین‌المللی و پدیدار شدن چرخش نسبی از مادی گرایی و امنیت محوری به گفتمان مبتنی بر فرهنگ، "فرهنگ" و "روابط فرهنگی" به عنصری حائز اهمیت در سیاست خارجی کشورها تبدیل شده است. بر همین اساس، "دیپلماسی فرهنگی" بخشی از اولویت‌های اصلی سیاست خارجی کشورها در نظر گرفته می شود. اتخاذ دیپلماسی فرهنگی توسط دو دولت ایران و ژاپن و انجام فعالیت‌های فرهنگی به منظور حفظ و توسعه روابط فی مابین در شرایط ناشی از تحریم‌های هسته‌ای ایران، نمایانگر اهمیت روابط فرهنگی در زمانی است که روابط سیاسی و اقتصادی دچار نقصان می شود. دو کشور ایران و ژاپن با انجام تبادلات فرهنگی مختلف در شرایط سخت ناشی از تحریم‌ها، سعی در تلطیف فضای منفی ایجاد شده و باز نگاه داشتن کانال‌های ارتباطی نمودند تا در زمان فراهم شدن شرایط، روابط سیاسی و اقتصادی قابلیت بازگشت سریع به شرایط عادی را داشته باشند.

کلیدواژه‌ها [English]

  • واژگان کلیدی: دیپلماسی فرهنگی
  • روابط سیاسی و اقتصادی
  • ایران
  • ژاپن
  • دوران تحریم
 

1379_1377. آرشیو وزارت امور خارجه ایران، روابط فرهنگی ایران و ژاپن.

1377. آرشیو سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، سند شماره: 6781. فروردین 19.

1377. آرشیو سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، سند شماره: 8315.1.1. اردیبهشت 21.

1377. آرشیو سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، سند شماره: 1242.1.1. تیر 30.

1377. آرشیو سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، سند شماره: 6781. فروردین 19.

1379. آرشیو سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، سند شماره: 4269. اسفند 17.

1382. آرشیو سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، سند شماره: 3520. خرداد 20.

1389. " اولین همایش مشترک اندیشمندان جمهوری اسلامی ایران و ژاپن." رویدادها و تحلیل‌ها بیست و چهارم (250).

n.d. بخش فرهنگی سفارت ژاپن در ایران. Accessed آبان 25, 1395. http://www.ir.emb-japan.go.jp/fa/jicc/jicc.html.

پناهی, محمدحسین. 1393. "توسعه فرهنگی؛ضرورت توسعه اقتصادی، اجتماعی و سیاسی." از مقالات سومین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت 18_1.

1381. "توکیو میانجی بی سر و صدای تهران_واشنگتن." صفحه اول دوازدهم (10).

تیشه‌یار, ماندانا. 1381. "دیپلماسی جدید ژاپن در خاورمیانه." گزیده تحولات جهان (مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران) (4).

حسین سلیمی و حافظه سیفی آتشگاه. 1387. "تأثیر جهانی شدن بر فرهنگ، مطالعه موردی ژاپن." مجله رهیافت‌های سیاسی و بین‌المللی (13).

خانی, محمدحسن. 1386. "نقش فرهنگ و ابزارهای فرهنگی در طراحی و پیشبرد دیپلماسی، با تأکید بر سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا." در مجموعه مقالات همایش ارتباطات بین فرهنگی و سیاست خارجی: رویکرد ایرانی (انتشارات بین‌المللی الهدی).

دهشیری, محمدرضا. 1393. دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران. شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.

—. 1393. دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.

1388. دیدار وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، مسوولان و نمایندگان فرهنگی ایران در خارج از کشور. اسفند 11. http://farsi.khamenei.ir/news-content?id=8960.

n.d. رشته مطالعات ژاپن. Accessed 9 7, 1395. http://fws.ut.ac.ir/rtl/Groups.aspx?Ind=-1&Id=118&LanId=1.

رفیع‌زاده, حمید. 1384. "تأثیرات حادثه یازده سپتامبر بر سیاست خارجی ژاپن و پیامدهای آن برای روابط دو جانبه ایران و ژاپن." رساله ارتقاء به مقام رایزن یکمی.

سلیمی, حسین. 1385. فرهنگ گرایی، جهانی شدن و حقوق بشر. تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی .

سینا‌ کلهر و محمدمسعود صادقی. 1389. "بررسی وضعیت دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران 1. دستگاه‌ها و نهادهای فعال." دفتر مطالعات فرهنگی.

شهرام‌نیا, امیرمسعود. 1392. "تأثیر جهانی شدن بر دیپلماسی فرهنگی با تأکید بر نظریه صلح سازی." فصلنامه راهبرد فرهنگ (24).

صادق سلیمی بنی و محمد مجاورشیخان. 1393. "جایگاه دیپلماسی فرهنگی در سیاست خارجی کشورها." فصلنامه پژوهش در تاریخ (12).

صالحی‌امیری, سیدرضا. 1392. دیپلماسی فرهنگی و رایزن فرهنگی. انتشارات الهدی.

طلایی, محسن, interview by نگارنده. 1395. سفیر پیشین جمهوری اسلامی ایران در ژاپن (خرداد 12).

عراقچی, سید‌عباس, interview by نگارنده. 1395. سفیر پیشین جمهوری اسلامی ایران در ژاپن و معاون حقوقی و امور بین‌الملل وزارت امور خارجه (آبان 3).

فرزین‌نیا, زیبا. 1387. "ایران و آسیا در دولت نهم: فراز و نشیب‌ها." فصلنامه سیاست خارجی بیست و دوم (2).

قرقانی, ولی‌الله, interview by نگارنده. 1395. مدیر رادیو ژاپنی سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران (آذر 14).

کوبایاشی, هیرویاسو, interview by نگارنده. 1395. سفیر ژاپن در ایران (آبان 18).

کومانو, کین ایچی. 1391. "روابط فرهنگی ایران و ژاپن." مجله انسان شناسی و فرهنگ، ویژه نامه فرهنگ ژاپن سال دوم (1).

n.d. گروه ژاپنی دانشکده زبان‌های خارجی دانشگاه تهران. Accessed آبان 10, 1395. http://ffll.ut.ac.ir/jpdept.

گواهی, عبدالرحیم, interview by نگارنده. 1395. سفیر پیشین جمهوری اسلامی ایران در ژاپن (مهر 6).

1371. مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی، سیاست جمهوری اسلامی ایران. http://www.sccr.ir/pages/printView.aspx?provID=655.

معین‌زاده, مریم. 1382. برآورد استراتژیک ژاپن سرزمینی_سیاسی. تهران: انتشارات ابرار معاصر تهران.

1394. "میزگرد مشترک سیاسی و اقتصادی دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی و بنیاد صلح ساساکاوای ژاپن." رویدادها و تحلیل‌ها بیست و نهم (288).

1390. "نشست تخصصی الگوی دیپلماسی فرهنگی ژاپن." گروه مطالعات روابط فرهنگی بین‌الملل پژوهشکده ارتباطات فرهنگی بین‌الملل.

نظرآهاری, رضا, interview by نگارنده. 1395. سفیر جمهوریی اسلامی ایران در ژاپن (اردیبهشت 22).

یوسفی, رضا, interview by نگارنده. 1395. رایزن فرهنگی پیشین جمهوری اسلامی ایران در ژاپن (مهر 25).

n.d. Cultural Diplomacy. Oxford Dictionaries. https://en.oxforddictionaries.com/definition/cultural_diplomacy.

2001. Dispatch of Prime Minister's Special Envoy Former Foreign Minister Masahiko Koumura to the Middle East. September 28. Accessed November 23, 2016. http://www.mofa.go.jp/region/n-america/us/terro0109/koumura.html .

2009. Japan-Iran relations. June. Accessed November 20, 2016. http://www.mofa.go.jp/region/middle_e/iran/relation.pdf.

2004. Japan's Foreign Policy and Energy Security Regarding to Iran-Japan Relations. April 1. Accessed January 5, 2016. http://shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/14575/10/10_chapter%205.pdf.

KYODO. 2016. “Tehran open to Japanese investment, happy with $10 billion credit line, deputy foreign minister says”. September 4. http://www.japantimes.co.jp/news/2016/09/04/national/politics-diplomacy/tehran-open-japanese-investment-happy-10-billion-credit-line-deputy-foreign-minister-says/#.WC9ZGLJ97Kk .

Larry Ray & Andrew Sayer. 1999. Cultural and Economy after the Cultural Turn. London: SAGE Publications.

Maki AOKI-OKABE, Yoko KAWAMURA & Toichi MAKITA. 2006. "The Study Of International Cultural Relations Of Postwar Japan." Institute Of Developing Economies.

Miller, Jonathan Berkshire. 2016. “Japan’s Strategic Ties with Iran”. February 18. http://studies.aljazeera.net/en/reports/2016/02/201621864717335576.html .

Ogoura, Kazuo. 2009. "Japan's Cultural Diplomacy, Past and Present." (Japan Foundation) 44_54.

Ogoura, Kazuo. 2008. "Japan's Postwar Cultural Diplomacy." CAS (Center for Area Studies) (FreieUniversitat).

2001. Prime Minister Junichiro Koizumi Sends Letters to the Leaders of Egypt, Iran, Saudi Arabia and Qatar. september 20. Accessed November 23, 2016. http://www.mofa.go.jp/announce/announce/2001/9/0920-2.html .

Ryniejska, Marta. n.d. Cultural Diplomacy as a Form of International Communication. University of Wrocław ,Institute for International Studies ,The Section of International Communication. http://www.instituteforpr.org/wp-content/uploads/Ryniejska_Kieldanowicz.pdf.

増野 伊登. 2016. “Implementation Day 到来: イラン制裁の解除をめぐる課題と展望“. March 2. https://oilgas-info.jogmec.go.jp/pdf/7/7699/1602_f_ir_Iran_sanction.pdf.

秋山文子. 2016. “イラン向け輸出競争激化の中、見通しは厳しい”. May 2. https://www.iima.or.jp/Docs/column/2016/0509_j.pdf.

2016. “文化交流と文化外交”. April 9. http://ssk.econfn.com/bunka2/bkgk2-5.pdf.

 

پژوهش های روابط بین الملل

دوره 7، شماره 26 - شماره پیاپی 1
زمستان 1396
صفحه 15-50