نوع مقاله : مقاله پژوهشی
چکیده
با فروپاشی شوروی و پایان نظام دوقطبی، ایالات متحده آمریکا مدعی کسب جایگاه قدرت بلامنازع در نظام بینالملل گردید و به بازیگری که توانایی جهتدهی به قواعد و رویههای بینالمللی را به تنهایی داراست، تبدیل شد. با این همه سایر قدرتهای بزرگ با به چالشکشیدن آمریکا، تلاش خود را برای تغییر این شرایط، با برنامهریزیهای بلندمدت ادامه دادند. چین یکی از این قدرت-های بزرگ است که تواناییهای بالقوه برای تبدیل شدن به یک ابرقدرت را دارد و اشغال جایگاه فعلی آمریکا، باعث نگرانی استراتژیستها و مقامات آمریکایی شده است. با بروز بحران کرونا در سال 2019 فرضیات زیادی در رابطه با ساختگی بودن این ویروس برای مهار قدرت اقتصادی چین از جانب آمریکا یا بالعکس از جانب چین برای مقابله با هژمون آمریکا در نظام بینالملل مطرح شد. مقاله حاضر با مفروض قراردادن این رقابت میان چین و ایالات متحده آمریکا درصدد پاسخگویی به این سوالات است که آیا کرونا ویروس در جهت موازنه سازی چین در برابر قدرت هژمون آمریکا یا بالعکس مهار چین توسط آمریکا، گسترش جهانی یافت؟ تحول رقابتهای ساختاری بین این دو بازیگر محوری در نظام بینالملل چگونه موجب تغییر ساختار نظم آینده نظام بین-الملل خواهد شد ؟ مقاله در پایان به ارزیابی این فرضیه پرداخته که رفتارهای قدرتهای محوری نظام بینالملل تحت تأثیر موازنه سازی در نظام بینالملل قرار دارد. بنابراین ماهیت رقابتها میان بازیگران کلیدی متحول شده و از اینرو علاوه بر رقابت های نظامی، سیاسی، اقتصادی در دوران جدید شاهد رقابتهایی از نوع علمی،فناوری و بیولوژیکی هستیم.
کلیدواژهها