• ثبت نام
  • ورود به سامانه
  • English

پژوهش های روابط بین الملل

  1. صفحه اصلی
  2. سیاست‌گذاری امنیتی ناتو در عصر گسترش تهدیدهای هویتی و بحران‌های منطقه‌ای

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

سیاست‌گذاری امنیتی ناتو در عصر گسترش تهدیدهای هویتی و بحران‌های منطقه‌ای

    نویسنده

    • عباس مصلی‌نژاد

    استاد گروه علوم سیاسی دانشگاه تهران

,
  • مشخصات مقاله
  • مراجع
  • دریافت فایل
  • ارجاع به این مقاله
  • آمار
  • هم رسانی

چکیده

سیاست‌گذاری امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی، تابعی از ساختار توزیع قدرت بین بازیگران اصلی نظام جهانی است. تشکل‌های ساختاری در پیمان‌های امنیتی مؤثر بوده و سبب بازتاب قدرت در آن‌ها می‌شود. در سال‌های پایانی جنگ سرد، شرایط مناسبی برای افزایش تحرک راهبردی ناتو در مناطق پیرامونی افزایش یافت. بحران ساختاری در سال‌های پایانی دهه 1980 افزایش یافته و به این ترتیب، پیمان آتلانتیک شمالی در سال 1989 در وضعیت جدیدی قرار گرفت. از این مقطع زمانی به بعد، تحرک امنیتی و ژئوپلیتیکی ناتو افزایش بیشتری پیدا کرده‌است. اولین نشانة تحرک راهبردی ناتو، در سال‌های بعد از انحلال پیمان ورشو و فروپاشی دیوار برلین به‌ وجود آمد. دیوار برلین که نماد جنگ سرد در سیاست بین‌الملل محسوب می‌شود، در نوامبر 1989 فرو ریخت. متعاقب چنین فرآیندی، زمینه برای دگرگونی در شکل‌بندی‌های سازمانی و کارکردی پیمان ناتو به وجود آمد. مهم‌ترین مسأله و دغدغه کشورهای عضو پیمان ناتو را می‌توان تغییر در چالش‌های منطقه‌ای و ظهور کارکردهای جدید در فرآیند فعالیت‌های سازمانی ناتو دانست. هرگونه تغییر در شکل‌بندی ساختاری، زمینه‌های لازم برای تغییر در ماهیت و کارکرد پیمان آتلانتیک شمالی را اجتناب‌ناپذیر می‌سازد. در سال‌های بعد از جنگ سرد، شرایط برای ظهور بحران‌های منطقه‌ای و کنش بازیگران گریز از مرکز به‌وجود آمد. فرآیندی که «جیمز روزنا» آن را به‌عنوان امنیت در «عصر آشوب‌زده» یاد می‌کند. به این ترتیب، سیاست‌گذاری امنیتی ناتو برای مقابله با تهدیدهای دوران گذار انجام گرفته است. ویژگی اصلی سیاست‌گذاری امنیتی ناتو را باید «افزایش تحرک» و «مقابله با تهدیدهای پیرامونی» دانست. «پیرامون» در نگرش ژئوپلیتیکی براساس رهیافت «نیکولاس اسپایکمن» تعریف و تبیین می‌شود. تمامی مناطقی را که در حوزه «حاشیه زمین» قرار داشته و محور اصلی بحران‌های امنیتی محسوب می‌شود، می‌توان نمادی از "پیرامون" دانست. پرسش اصلی مقاله بر این موضوع تأکید دارد که سیاست‌گذاری امنیتی ناتو براساس چه نشانه‌های راهبردی و ژئوپلیتیکی شکل گرفته‌است. فرضیه مقاله مبیّن آن است که سیاست‌گذاری امنیتی ناتو معطوف به «مدیریت بحران و کنترل محیط آشوب‌زده» خواهد بود. در تبیین این مقاله از «رهیافت نئولیبرالی کارکردگرا» استفاده خواهد‌شد. براساس چنین رهیافتی، تحرک ژئوپلیتیکی ناتو برای مدیریت بحران‌های منطقه‌ای و ایجاد ائتلاف با بازیگران حاشیه‌ای جدید محسوب می‌شود.

کلیدواژه‌ها

  • تحرک ژئوپلیتیکی
  • کارکردگرایی امنیتی
  • بحران‌های منطقه‌ای
  • امنیت آشوب‌زده
  • ناتو
  • XML
  • اصل مقاله 396.21 K
  • RIS
  • EndNote
  • Mendeley
  • BibTeX
  • APA
  • MLA
  • HARVARD
  • VANCOUVER
مراجع
آقایی، داوود (1375)، «نقش و جایگاه شورای امنیت سازمان ملل متحد در نظم نوین جهانی»، تهران: پیک فرهنگ.
احدی، افسانه (1389)، «مفهوم استراتژیک نوین ناتو: آینده مناسبات فراآتلانتیک»، فصلنامه سیاست خارجی، سال 24، پاییز.
تائب، سعید (1378)، "گسترش ناتو به شرق : نگاهی دیگر"، فصلنامه سیاست خارجی، پائیز.
تیشه‌یار، ماندانا (1383)، "بازی جدید ناتو در عراق"، روزنامه شرق، مرداد.
چرنف، فرد (1388)، «نظریه و زبرنظریه در روابط بین‌الملل»، ترجمه علیرضا طیب، تهران: نشر نی.
خادمی، غلامرضا (1382)؛ "ناتو در همسایگی ایران"، روزنامه اعتماد، مرداد.
زیباکلام، ستوده (1389)، "روند تدوین مفهوم استراتژیک نوین ناتو"، فصلنامه سیاست خارجی، پاییز.
فونتن، آندره (1372)، «یکی بدون دیگری»، ترجمه عبدالرضا هوشنگ مهدوی، تهران: نشر نو.
کرمی، جهانگیر (1375)، "شورای امنیت سازمان ملل متحد و مداخله بشردوستانه"، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌الملل وزارت امور خارجه.
کوپچان، چارلز. ای (1383)، «پایان عصر آمریکا»، گروه ترجمه غرب شناسی، تهران: انتشارات غرب شناسی.
کیگان، رابرت (1382)، «بهشت و قدرت؛ آمریکا و اروپا در نظام نوین جهانی»، ترجمه محمود عبداله زاده، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
لافه، والتر (1376)، «پنجاه سال جنگ سرد»، ترجمه منوچهر شجاعی، تهران: نشر مرکز.
محمدی، محمود (1388)، "اثر مأموریت‌های جدید ناتو بر منافع و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران"، تهران: مرکز تحقیقات استراتژیک.
مک کالا، رابرت (1379)، "پایایی ناتو پس از جنگ سرد"، ترجمه علی اسماعیلی، روزنامه اطلاعات، شماره 21896، اردیبهشت.
موسوی، رسول (1384)، "راهبرد ناتو در قفقاز جنوبی"، تهران: مرکز تحقیقات راهبردی دفاعی.
Art 52 (1969),"Vienna Convention on the Law of Treaties".
Augustine, Saint (2012), "Making the Concept a Reality", NATO Review.
Ball, George (1994), "The Atlantic Alliance", NewYork: New Haven Press.
Berlin Declaration, (2004), "International Afghanistan Conference",1April, http://www.ag-afghanistan.de/berlindeclaration.pdf, Accessed 24 Jan, 2009.
Berzezinski, Zbigniew (1999), "The New Global Geopolitical Framework", www.CSIS.org/Search.
Borosage, Robert (2000),"Money Talks: The Implications of U.S. Budget Priorities", NewYork: St. Martin's Press.
Brown, Michael,E (1995), "The Hawk logic of NATO Expansion", Survival, No. 37, Spring.
Brzezinski, Zbigniew (2005), "The Dilemma of the last Sovereign", American Interest, No. 1.
Clark, Wesley K. (2002), "Waging Modern War", New York: Public Affairs.
Clinton, Hilary (2012), "Right City, right time", NATO Review.
Daalder, Ivo and James M. Goldgeier (2006), "Global NATO?",ForeignAffairs 85, no. 5 September/October.
Deni, J. R. (2007), "Alliance Management and Maintenance: Restructuring NATO for the 21st Century, Alder shot :Ashgate.
Douez, Sophie (2011), "Libya: William Hague rules out Invasion", The Guardian, March 21, avaiable at: http://www.guardian.co.uk/world/2011/mar/21/libya-william-hague-rules-out-invasion.
Drew, Nelson (1995), "NATO From Berlin to Bosnia, Trans-Atlantic Security Transition", Washington D.C: National Defence University Press.
Falk, Richard (1991),"Theory, Realism, and World Security in World Security; Trends and Challenges at Century's End", NewYork: St. Martin's Press.
Gallis, Paul (2007), "NATO and Energy Security", Congressional Report Service, August 15.
Goodby, James E(1993), "Collective Security In Europe After The Cold War", Journal of International Affairs, Vol.46, Winter.
Helen, John and Michael Noonanp (1994), "The Geopolitics of NATO Enlargement", www.hillenoonan.html.
http://www.NATO.int/docu/basictxt/b561213a.htm.
http://www.shofar.de/index-e-html.
Kagan, Robert (2004), "Of Paradise and Power America Versus Europe in the New World Order", New York: Knopf.
Kay, Sean (1998), "NATO And The Future Of European Security", NewYork: Roman And little field Pub.
Kay, Sean (1998), "NATO And The Future Of European Security",NewYork: Roman And little field Pub.
Kissinger, H (2001), "Does America Need a Foreign Policy?", New York: Simon and Schuster.
Kohen, William (1994), "Out of Control: The Crisis in Civil-Military Relations", -The National Interest, Vol 35, Spring.
Leeds, B.A (2002), "Alliance treaty obligations and provisions 1815-1994", International interaction, Vol. 28, No. 3, Fall.
Mearsheimer, J, J (2007), "Structural Realism", in T. Dunne, M. Kurki and S. Smith (eds), "International Relations Theories", Oxford: Oxford University Press.
Modelski, George (1963), "The study of alliances a review", Journal of Conflict Resolution, Vol. 7, No. 4.
O'hanlon, Michael (2010), "Global Crisis", Washington: Brookings Institution.
Perry, William (1996), "Seemed to be Irrelevant and in the Process of Unraveling" , http://www.defenselink.mil/speeches/speech.aspx?speechid=995, accessed 5 April 2009.
Richards, David (2007), "A Firm Foundation", in NATO Review, Spring.
Smith, Julianne (2007), "How The Eu Can Act to Assist Global Leadership", Washington D.C: Center for Strategic And International Studies Press.
Timothy, Edmunds (2003), "NATO and Its New Members", Survival, Vol. 45, No. 3, autumn.
UN. Doc, S/22133,Jan 1990.
United Nations, Res 781, 9 oct 1992.
Wohlforth, W. C. (2002), "Realism and the End of the Cold War", in S. M. Lynn-Jones, S. E. Miller, and M. E. Brown (eds) The Perils of Anarchy: Contemporary Realism Bibliography 179 and International Security, Cambridge, Masschusettsand London: The MIT Press: 3-41.
Wright, Joanne (1999), "Trusting Flexible Friends: the Danger of Flexibility In NATO And The West European union/European Union", Contemporary Security Policy, Vol.20, No.1, Apr.
www.ejil.org/Journal/Vol10/No1/ab1-lhtn.
www.human-net.org/war-issue/en/akcije/reaction.html.
www.nato.int/germany/redden(S990922c.html).
Fishel, Justin (2011), "As Cost of Libyan War Rises, Gates Scolds NATO for Not pulling Its Weight", Fox News, June 10, available at: http://www.foxnews.com/politics/2011/06/10/gates-blasts-nato-questions-future-alliance/.
Waltz, Kenneth (1993), "The Emerging Structure of International Politics", International Security, Vol. 18, No. 2.
Waltz, Kenneth (2002), "The Continuity of International Politics", in Ken Booth and I. Dunne (eds) "World in Collision", New York: Palgrave Macmillan.
Yost, David S (1997), "NATO Transformed: The Alliance's New Roles In International Security", London: Leicester University Press.
    • تعداد مشاهده مقاله: 411
    • تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,087
پژوهش های روابط بین الملل
دوره 5، شماره 15
فروردین 1394
صفحه 13-44
فایل ها
  • XML
  • اصل مقاله 396.21 K
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
  • RIS
  • EndNote
  • Mendeley
  • BibTeX
  • APA
  • MLA
  • HARVARD
  • VANCOUVER
آمار
  • تعداد مشاهده مقاله: 411
  • تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,087

APA

مصلی‌نژاد, عباس. (1394). سیاست‌گذاری امنیتی ناتو در عصر گسترش تهدیدهای هویتی و بحران‌های منطقه‌ای. پژوهش های روابط بین الملل, 5(15), 13-44.

MLA

عباس مصلی‌نژاد. "سیاست‌گذاری امنیتی ناتو در عصر گسترش تهدیدهای هویتی و بحران‌های منطقه‌ای". پژوهش های روابط بین الملل, 5, 15, 1394, 13-44.

HARVARD

مصلی‌نژاد, عباس. (1394). 'سیاست‌گذاری امنیتی ناتو در عصر گسترش تهدیدهای هویتی و بحران‌های منطقه‌ای', پژوهش های روابط بین الملل, 5(15), pp. 13-44.

VANCOUVER

مصلی‌نژاد, عباس. سیاست‌گذاری امنیتی ناتو در عصر گسترش تهدیدهای هویتی و بحران‌های منطقه‌ای. پژوهش های روابط بین الملل, 1394; 5(15): 13-44.

  • صفحه اصلی
  • درباره نشریه
  • اعضای هیات تحریریه
  • ارسال مقاله
  • تماس با ما
  • واژه نامه اختصاصی
  • نقشه سایت

اخبار و اعلانات

اشتراک خبرنامه

برای دریافت اخبار و اطلاعیه های مهم نشریه در خبرنامه نشریه مشترک شوید.

© سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب